krater meteorytowy
 
Encyklopedia PWN
krater meteorytowy,
zagłębienie w kształcie czaszy lub leja, z obrzeżającym je pierścieniowym wałem, powstałe na powierzchni Ziemi lub innego ciała niebieskiego (np. planety, księżyca) w rezultacie upadku meteoroidu (impakcja);
Zależnie od masy i prędkości spadania meteoroidu, średnica k.m. może wynosić od kilkudziesięciu m do kilkuset km; przy prędkości do ok. 4 km/s tworzy się stosunkowo niewielki krater uderzeniowy, wypełniony licznymi odłamkami meteorytu, przy czym największe z nich, o masie setek kg, a nawet przekraczającej 1 t, wbijają się w grunt na głęb. kilku m, a małe tkwią w wewn. ścianach krateru; w k.m. znajdują się również skały zw. impaktytami; przy prędkości przekraczającej 4 km/s i masie rzędu co najmniej setek t powstaje krater eksplozywny, zazwyczaj bardzo rozległy, często o płaskim dnie, jego krawędziami bywają uniesione przez wybuch skały podłoża; nieliczne, drobne relikty meteorytu są rozproszone dookoła krateru, natomiast impaktyty znajdują się zarówno wewnątrz, jak też na zewnątrz krateru. Do największych k.m. należy krater Sudbury w południowo-wschodnim Ontario (Kanada), średnicy ok. 200 km; k.m. występują nieraz grupowo.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Księżyc, fragment powierzchni Księżyca z licznymi kraterami meteorytowymifot. NASA
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia