kostna tkanka
 
Encyklopedia PWN
kostna tkanka,
rodzaj tkanki łącznej tworzącej szkielet kręgowców, u niektórych także pancerz.
Zbud. z komórek kostnych osteocytów i dużej ilości zmineralizowanej substancji pozakomórkowej, składającej się z kolagenu, glikozoaminoglikanów (osseomukoidu) oraz soli wapnia (ok. 35% stanowią fosforany wapnia); okresowo, w czasie rozwoju oraz przebudowy kości, w tkance kostnej występują komórki kościotwórcze osteoblasty oraz komórki kościogubne osteoklasty. Wyróżnia się 2 typy tkanki kostnej: zbitą i gąbczastą (beleczkową). Tkanka kostna zbita jest zbud. z koncentrycznie ułożonych blaszek kostnych, tworzących jednostki strukturalne i czynnościowe kości osteony; blaszki mają kształt cylindrów wsuniętych jeden w drugi i zawierających centralnie położony kanał, zw. kanałem osteonu (dawniej kanałem Haversa); w kanale osteonu znajduje się naczynie krwionośne; jeden osteon może zawierać do 20 blaszek kostnych; blaszki osteonu są zbud. z ułożonych równolegle włókien kolagenu; włókna te w kolejnych blaszkach są ułożone względem siebie pod innym kątem, co zwiększa wytrzymałość mech. kości; pomiędzy blaszkami osteonu znajdują się komórki kostne, zamknięte w niezmineralizowanych przestrzeniach zw. jamkami kostnymi; poszczególne jamki są połączone kanalikami kostnymi, w których znajdują się wypustki cytoplazmatyczne osteocytów, łączące osteocyty między sobą i kanałem naczyniowym osteonu; dzięki istnieniu systemu połączeń pomiędzy komórkami (wypustkami cytoplazmatycznymi), substancje pokarmowe mogą być przekazywane z naczynia krwionośnego znajdującego się w kanale osteonu do komórek kostnych; tkanka kostna zbita tworzy trzony kości długich, pokrycie nasad oraz zewn. warstwę kości krótkich i płaskich. Tkanka kostna gąbczasta jest również zbud. z blaszek kostnych, które tworzą beleczki o różnej grubości, układające się w różnych kierunkach; przestrzenie między beleczkami wypełnia szpik kostny czerwony; tkanka ta tworzy nasady kości długich oraz wypełnia wnętrze kości krótkich i płaskich. Obok szkieletu wewn. (kostny układ) z tkanki kostnej są zbud. elementy pancerza, czasem zespolone z kośćcem (żółwie) lub stanowiące zewn. pancerz ochronny (pancerniki, krokodyle, kopalne tarczowce).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia