komutacja

komutacja

[łac. commutatio ‘przemiana’],

językozn. zastąpienie jakiegoś odcinka w wyrażeniu językowym innym odcinkiem należącym do tej samej klasy;

przy komutacji wartość gramatyczna wyrażenia nie powinna ulec zmianie, porównaj Janek czyta ‘gazetę’ wobec Janek czyta ‘historię,... książkę’ itp.; w językoznawstwie strukturalistycznym komutacja jest uważana za podstawę ustalania klas dystrybucyjno-funkcjonalnych i wyodrębniania jednostek językowych należących do tej samej klasy: jednostki takie komutują ze sobą (tj. są wzajemnie wymienne) w określonej pozycji w tekście.