kombajn rolniczy

kombajn rolniczy,

ogólna nazwa wieloczynnościowych maszyn przeznaczonych do zbioru płodów rolnych;

do najczęściej stosowanych należą: kombajn do zbioru zbóż, ziemniaków, buraków i zielonek; produkowane są także kombajny rolnicze do zbioru warzyw (rzepy, selerów, porów, kapusty, marchwi, fasoli, zielonego groszku, ogórków), owoców (pomidorów, truskawek, porzeczek) i roślin techn. (lnu, bawełny, konopi). Pierwsze kombajny rolnicze zostały zastosowane do zbioru zbóż 1860 w USA; były to kombajny ciągnione przez 20–40 koni, zbierające zboże z pow. 10–18 ha dziennie; obecnie produkuje się samojezdne kombajny do zbioru zbóż; w Polsce pierwsze kombajny ŻMS-4, wzorowane na kombajnach sowieckich S-4, wprowadzono 1954; kolejno produkowano kombajny rolnicze Vistula i Bizon. Kombajn rolniczy do zbioru zbóż wykonuje 3 czynności: kosi, młóci i oddziela zanieczyszczenia; podstawowymi zespołami roboczymi kombajnu są: część żniwna, zw. hederem (wyposażona w zespół nożycowy, motowidło i podnośnik taśmowy), która ścina zboże, oraz młocarnia czyszcząca, która młóci i rozdziela ziarno, plewy i słomę; ziarno jest zsypywane do worków lub do zbiornika, z którego jest wyładowywane do przyczepy; słoma jest wyrzucana na ściernisko, niekiedy gromadzona w specjalnej komorze i wyrzucana partiami na pole; po niezbędnej adaptacji można również zbierać takie rośliny, jak: kukurydza, słonecznik, trawy lub koniczyna na nasiona; współcz. kombajny do zbioru zbóż charakteryzują się coraz większymi szerokościami roboczymi, dochodzącymi do 9 m i wydajnością ponad 4 ha/h, do ich napędu są stosowane silniki spalinowe wysokoprężne o mocy powyżej 250 kW. Kombajn rolniczy do zbioru ziemniaków (zw. ziemniaczanym), jedno- lub dwurzędowy, podcina lemieszem redliny, oddziela ziemię i łęty, a bulwy zbiera do zbiornika, następnie wysypuje do przyczepy, na pole lub do worków; zwykle przyczepiany do ciągnika. Kombajn rolniczy do zbioru buraków (zw. buraczanym), jedno- lub kilkurzędowy, ogławia buraki cukrowe (odcina liście), wyciąga korzenie z ziemi, oczyszcza je i wrzuca do zbiornika; liście są zbierane do drugiego zbiornika. Współcześnie produkowane kombajny charakteryzują się wysokim stopniem hydraulizacji, wyposażeniem w wiele urządzeń informacyjnych i sygnalizacyjnych, a coraz częściej — w komputery pokładowe, które pozwalają na sterowanie i kontrolę pracy poszczególnych zespołów roboczych, co zapewnia prawidłowy przebieg procesu zbioru i ułatwia pracę operatora.