kołowrotek

kołowrotek,

włók. urządzenie do ręcznego formowania przędzy;

prządka wysnuwa grupę włókien z kądzieli, układa równolegle i za pomocą k. skręca je w przędzę, która jest nawijana na wrzeciono; w Europie k. o napędzie ręcznym zaczął się rozpowszechniać już w końcu XIII w. (w Azji prawdopodobnie był znany znacznie wcześniej); k. napędzany za pomocą nożnego pedału i korby został wynaleziony ok. 1530 w Norymberdze; unowocześniony k. był wydajniejszy i uczynił proces przędzenia ciągłym, łącząc skręcanie i nawijanie.