katamaran pasażerski

katamaran pasażerski,

pasażerski statek wodny o 2 równoległych kadłubach;

identyczne lub symetryczne kadłuby są połączone obszerną nadbudówką z pomieszczeniami dla pasażerów i ewentualnie samochodów w części nadwodnej; k.p. cechuje dobra stateczność poprzeczna, jednak inne mor. właściwości zwykle ulegają pogorszeniu, np. zdolność do sztormowania i żeglugi w lodach, w związku z tym jest najczęściej stosowany na krótkich trasach, m.in. jako prom. Pierwsze k.p. z napędem mech. były jednostkami eksperymentalnymi, których konstrukcja wynikała z prób umiejscowienia koła łopatkowego między kadłubami (łódź P. Millera z 1788). Szybki rozwój k.p. nastąpił pod koniec XX w.; dzięki zastosowaniu bardzo wąskich kadłubów (tzw. tnących falę) i konstrukcji całego statku wyłącznie ze stopów lekkich osiągają prędkość powyżej 40 węzłów. Szybkie k.p. wyparły wodoloty i poduszkowce z żeglugi przybrzeżnej i promowej (są bardziej ekon.); zapewniają wszystkim pasażerom miejsca w fotelach lotn., stosowanie miejsc leżących jest zabronione. W 2005 największymi k.p. były 3 promy pasażersko-samochodowe typu HSS 1500 (prototyp Stena Explorer, 1996) o pojemności 19 638 jednostek, nośności 1500 t, mocy napędu turbogazowego 90 400 KM (66 500 kW) i prędkości 40 węzłów; zabierają 1500 pasażerów i 375 samochodów osobowych.