hortus conclusus
ikon. wyobrażenie alegoryczne ogrodu (słowne lub obrazowe) odnoszące się do Marii Panny i Niepokalanego Poczęcia;
[łac., ‘ogród zamknięty’],
hortus conclusus
Encyklopedia PWN
hortus conclusus rozpowszechnił się w nowożytnej poezji religijnej, malarstwie i emblematyce jako ogród otoczony ogrodzeniem z zamkniętą furtką, zwykle z roślinami należącymi do symboliki maryjnej (róże, lilie, fiołki), nieraz ze studnią lub fontanną (fons signatus); z hortus conclusus łączy się alegoria maryjnego ogrodu różanego i przedstawienia Marii krzewu różanego; alegoria hortus conclusus wpływała w średniowieczu na formę niewielkich ogródków zakładanych w obrębie murów zamkowych, o typie wirydarza; kontynuacją koncepcji zamkniętego, prywatnego ogródka właścicieli, połączonego z budynkiem mieszkalnym, był w epoce renesansu ogród typu giardino segreto.
