hodowla zwierząt
 
Encyklopedia PWN
hodowla zwierząt,
w szerszym, historycznym znaczeniu sfera działalności człowieka związana z utrzymaniem, reprodukcją i przekształcaniem populacji zwierząt, od ich udomowienia do stałego zwiększania ich użytkowości, oraz ich wykorzystaniem do zaspokojenia różnorakich potrzeb człowieka; w węższym, współczesnym znaczeniu — sterowanie genetycznymi zmianami populacji zwierzęcych, spełniającymi założony cel hodowlany.
W hodowli zwierząt wyodrębnia się 3 zjawiska: rozród, dziedziczenie i genetyczne doskonalenie kolejnych pokoleń potomnych; ulepsza istniejące rasy zwierząt i tworzy nowe, bardziej odpowiadające potrzebom gospodarczym; jest skuteczna, gdy pokolenie potomne jest bardziej wydajne od rodzicielskiego (postęp hodowlany); wyróżnia się następujące etapy pracy hodowlanej: wybór zwierząt do reprodukcji, ich oznakowanie, kontrola użytkowości, ocena wartości hodowlanej, selekcja i przemyślany dobór hodowlany zwierząt na rodziców kolejnego pokolenia potomnego. Hodowla zwierząt oraz chów zwierząt zaspokajają zapotrzebowanie człowieka na produkty uzyskiwane od zwierząt w okresie ich życia (mleko, wełna, puch, włosie, jaja, pierze, ikra, krew) i po ich uboju (mięso, tłuszcz, skóra, hormony, jelita). W praktyce hodowli zwierząt wyodrębnia się: stada zarodowe — hodujące zwierzęta o najwyższych wartościach genetycznych cech doskonalonych, stada reprodukcyjne — rozmnażające zwierzęta hodowlane przeznaczone do stad towarowych, które zaopatrują rynek w produkty do spożycia lub surowce do dalszego przetwarzania (uszlachetniania). Właściwy rozwój hodowli zwierząt datuje się od ok. XVIII w., a za twórcę metod hodowlanych (stosowanych do dziś) uważany jest Anglik R. Bakewell; duży wkład w rozwój hodowli zwierząt wnieśli m.in. bracia Colling; teoretyczne podstawy hodowli zwierząt opracował i opublikował (1937) J.L. Lush.
W Polsce hodowlę zwierząt nadzoruje Centralna Stacja Hodowli Zwierząt, a na szeroką skalę hodowlę zwierząt prowadzą: państwowy ośrodek hodowli zarodowej, zootechniczne zakłady doświadczalne Instytutu Zootechniki, hodowcy indywidualni, rolnicze kombinaty spółdzielcze i in. ośrodki; prace nauk. z zakresu hodowli zwierząt prowadzi się w Rolniczych Zakładach Doświadczalnych Akademii Rolniczej, zootechnicznych Zakładach Doświadczalnych Instytutu Zootechniki, Zakładach Instytutu Genetyki i Hodowli Zwierząt PAN w Jastrzębcu oraz Instytucie Fizjologii i Żywienia Zwierząt w Jabłonnie.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Buldog angielski rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Yorkshire terrier rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Fousek (wyżeł czeski szorstkowłosy)rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Owczarek niemiecki rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Dog niemiecki rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Dalmatyńczyk rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Chart afgański rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Bernardyn rys. M. Żuk/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia