geodezyjny system odniesienia

geodezyjny system odniesienia,

zespół wartości podstawowych parametrów geodezyjnych, określających rozmiary i figurę oraz pole siły ciężkości Ziemi, przyjmowany do stosowania na podstawie rezolucji Międzynar. Unii Geodezji i Geofizyki (MUGG) na wniosek Międzynar. Asocjacji Geodezji;

do g.s.o. zalicza się również zespół wzorów (algorytmów) służących do wyznaczania pochodnych parametrów w stosunku do parametrów podstawowych (geodezyjny układ odniesienia). Podstawowymi parametrami g.s.o. GRS’80 (ang. Geodetic Reference System), przyjętego 1980 przez Zgromadzenie Generalne MUGG, są: duża półoś Ziemi a = 6 378 137 m, parametr grawitacyjny Ziemi, tj. iloczyn stałej grawitacji przez masę Ziemi GM = 398 600,5·10⁹ m³s^–2, dynamiczny współczynnik kształtu Ziemi J₂ = 1082,63·10^–6, prędkość kątowa obrotu Ziemi dookoła własnej osi ω = 7,292 115·10^–5 rad s^–1; na podstawie tych parametrów określa się kształt elipsoidy ziemskiej (spłaszczenie biegunowe f = 0,003 352 810) oraz generowane przez nią modelowe pole normalne siły ciężkości; środek elipsoidy układu odniesienia powinien pokrywać się ze środkiem masy Ziemi, a mała oś — ze średnią osią obrotu Ziemi. G.s.o. ma na celu zapewnienie jednolitości (wzajemnej porównywalności) wyników pomiarów geodezyjnych na całej kuli ziemskiej, co jest istotne również w innych dziedzinach (astronomii, geofizyce).