etruskie zbiory.

etruskie zbiory.

W poł. XVI w. Cosimo I Medici szczycił się posiadaniem etruskich brązów, jak Chimera z Arezzo, Arringatore, a w studiolo (gabinecie) Franciszka I były przechowywane liczne etruskie statuetki wotywne. W XVIII w. zbiory medycejskie zostały wzbogacone o kolekcje Galluzzi i Cianci z Volterry, Bucelli z Montepulciano i Fanelli z Sarteano. Wzrost zainteresowań Etruskami w 1. poł. XVIII w. (etruskomania) zaowocował powstaniem licznych kolekcji prywatnych i pierwszych zbiorów publicznych (Muzeum Akad. Etruskiej w Cortonie 1727, Muzeum Guarnacci w Volterra 1761). Sensacyjne odkrycia w Cerveteri, Tarkwiniach i Wulczi pod koniec lat 20. XIX w. wpłynęły na powtórną falę zainteresowań Etruskami. W 1837 otwarto Museo Gregoriano Etrusco w Watykanie (kolekcje Candelori i Campanari, wyposażenie Grobu Regollini-Galassi, Mars z Todi).

Rabunkowo prowadzone wykopaliska i wywóz obiektów za granicę, czemu nie zapobiegł edykt Pacca z 1820, sprzyjały tworzeniu się przebogatych kolekcji etruskich w British Museum, Luwrze, Berlinie i Petersburgu. Zjednoczenie Włoch (1871) utrudniło ten proceder przez wprowadzenie jednolitego ustawodawstwa, nadzoru konserwatorskiego i przepisów celnych, ale go nie zlikwidowało. W tym czasie powstały wielkie muzea specjalizujące się w gromadzemiu zabytków etruskich: Muzeum Archeol. we Florencji, przekształcone w Museo Topografico Etrusco (1870), Miejskie Muzeum Archeol. w Bolonii (1881), Museo di Villa Giulia w Rzymie (1889). W końcu XIX i w XX w. zgromadzono ważne kolekcje etruskie w Metropolitan Museum w Nowym Jorku oraz w Ny Carlsberg w Kopenhadze. We Włoszech, zgodnie z tendencją do decentralizacji, powstały w ostatnich latach XX w. liczne muzea lokalne w niemal każdej miejscowości związanej z przeszłością Etrusków. Niewielkie kolekcje etruskie znajdują się w Muzeum Nar. w Warszawie i Krakowie (Zbiory Czartoryskich), a także w Muzeum Nar. w Poznaniu.