Wołomin

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Wołomin,

m. powiatowe w województwie mazowieckim, na Równinie Wołomińskiej, we wschodniej części aglomeracji warszawskiej.

Ludność miasta: ogółem — 37,1 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 2 181,3 os/km² (2019)

Powierzchnia: 17 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 21°15′E, szerokość geograficzna: 52°21′N

Prawa miejskie: nadanie praw — 1919

Oficjalne strony WWW: www.um.wolomin.pl

W 2. poł. XV w. wieś pod nazwą Wolumino, od 1795 w zaborze pruskim; od 1807 w Księstwie Warsz., od 1815 w Królestwie Pol.; rozwój na przeł. XIX i XX w. (linia kol., warsztaty kol. od 1862, huta szkła); 1917 z połączenia kilku sąsiednich wsi powstała osada Wołomin; prawa miejskie 1919; w okresie międzywojennym rozbudowa zakładów przem.; w czasie okupacji niem. 1940–42 getto (ok. 3 tys. osób, większość wywieziono do ośr. zagłady w Treblince, 620 osób zamordowano na miejscu), 1943 obóz pracy przymusowej dla Żydów; 30 VII–6 IX 1944 w okolicy bitwa wojsk sow. z niem. dywizjami pancernymi; 1952–75 i od 1999 siedziba powiatu. Ośr. przem. i zaplecze mieszkaniowe dla pracujących w Warszawie; przemysł drzewny, Huta Szkła „Wołomin” (m.in. produkcja szkła laboratoryjnego i techn.); ponadto przemysł spoż., lekki, wyrobów z tworzyw sztucznych, metal., materiałów budowlanych; Centralny Ośr. Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Stolarki Bud.; Muzeum Zofii i Wacława Nałkowskich; rezerwat ornitologiczny Grabicz (29 ha, m.in. duża kolonia mewy śmieszki).