Tyrreńskie, Morze

Tyrreńskie, Morze, fr. Mer Tyrrhénienne, wł. Mar(e) Tirenno, ang. Tyrrhenian Sea,

część Morza Śródziemnego, między Półwyspem Apenińskim a wyspami: Sycylią, Sardynią, Korsyką i Elbą;

Państwa położone nad morzem: Włochy, Francja

Powierzchnia akwenu: 214 tys. km²

Głębokość akwenu: średnia — 1 519 m, maksymalna — 3 830 m

Ważniejsze porty: przeładunkowe: Neapol (także port rybacki, pasażerski i wojenny), Salerno, Livorno (także port rybacki, pasażerski i wojenny), Piombino (także port rybacki ), Palermo (także port pasażerski), Bastia (także port pasażerski)

połączone z Morzem Liguryjskim Cieśniną Korsykańską, z Morzem Jońskim — Cieśniną Sycylijską oraz z akwenami Basenu Prowansalsko-Algierskiego — cieśniną Bonifacio; na południu Morze Tyrreńskie łączy się z otwartym Morzem Śródziemnym. Powierzchnia 214 tys. km²; średnia głębokość 1519 m, maksymalna — 3830 m (w części północnej); prawie całą powierzchnię dna zajmuje Basen Tyrreński o głębokości 3000–3500 m i urozmaiconym ukształtowaniu, m.in. występują w nim liczne rowy, kaniony oraz góry podwodne pochodzenia wulkanicznego o średniej względnej wysokości 2000 m; na południowym zachodzie basen jest połączony Rowem Algiersko-Tyrreńskim z Basenem Prowansalsko-Algierskim; szersze powierzchnie szelfowe rozciągają się jedynie wzdłuż brzegów włoskich; trzęsienia ziemi występują głównie w południowo-wschodniej części dna morza; liczne wyspy, m.in. na północy Toskańskie (Elba, Capraia, Pianosa, Giglio, Montecristo), na południu — Liparyjskie (Lipari, Salina, Vulcano, Stromboli i inne); u wejścia do Zatoki Gaeckiej — Wyspy Poncjańskie, Zatoki Neapolitańskiej — wyspy Ischia i Capri; wzdłuż brzegów, zwłaszcza włoskich, liczne otwarte zatoki. Temperatura wód powierzchniowych w zimie 12–14°C, w lecie do 25°C, zasolenie — 37,5–38‰; wody głębinowe, poniżej 1500 m, mają stałą temperaturę (ok. 13°C) i zasolenie (38,4‰). Prądy powierzchniowe (1–1,5 km/h) mają układ cyklonalny (przeciw ruchowi wskazówek zegara); wysokość pływów do 0,5 m (u wejścia do Cieśniny Mesyńskiej); główna rzeka uchodząca do Morze Tyrreńskiego — Tyber. Rozwinięte rybołówstwo (sardynki, tuńczyk, barwena), połów małży i mięczaków (kalmary); na wszystkich wybrzeżach liczne kąpieliska morskie i ośrodki turystyczne; rozwinięta żegluga turystyczna i promowa; główne porty handlowe: Neapol, Piombino, Salerno, Civitaveccia, Palermo (Sycylia), Cagliari (Sardynia), Bastia (Korsyka).

Capri, port i miasto Capri, w głębi wapienne wzgórza (Włochy)