Tukidydes
 
Encyklopedia PWN
Tukidydes, Tucydydes, gr. Thoukydídēs, ur. ok. 460, Ateny, zm. po 400 p.n.e., tamże,
historyk grecki, autor Wojny peloponeskiej.
Kalendarium
Urodził się około 460 w Atenach.
Był synem Olorosa z Tracji. Pochodził z wybitnej rodziny arystokratycznej (posiadał prawo do zarządzania kopalnią). Podczas wojny peloponeskiej (431–404 p.n.e.) został 424 p.n.e. wybrany na urząd stratega; spóźnił się z odsieczą dla miasta Amfipolis, za co został skazany na wygnanie (na 20 lat). Poświęcił się pracy nad dziełem historycznym o tej wojnie (Wojna peloponeska, wydanie polskie 1953, przekład K. Kumanieckiego, wyd. 1991 w opracowaniu R. Turasiewicza); z niejasnych powodów nigdy tej pracy nie dokończył (doprowadził narrację do 411 p.n.e.). Po 404 p.n.e. wrócił do Aten. Nie można dokładnie określić daty jego śmierci, ale zwrócono uwagę, że Tukidydes wspomina, że oglądał pozostałości murów łączących Ateny z Pireusem, które zostały zburzone przez Lizandra 404 r. p.n.e, natomiast nie pisze nic o ich odbudowie w 393 r. p.n.e., stąd wniosek, że jego śmierć musiała nastąpić między tymi wydarzeniami.
Największy historyk starożytności
Tukidydes był największym starożytnym historykiem, którego zainteresowania oraz standardy badawcze wyznaczyły kierunek rozwoju historiografii antycznej, a w dużym stopniu również nowożytnej. W przeciwieństwie do swego poprzednika, Herodota, Tukidydes ograniczył swoje opowiadanie (o układzie annalistycznym, zgodnym z sekwencją „zim” i „lat” danego roku wojny) do wydarzeń polityczno-wojskowych; ponadto zajął się wyłącznie wydarzeniami współczesnymi lub bliskimi w czasie, uznawszy, że dają się poznać najlepiej (w konsekwencji odrzucił opowieści mityczne).
Sformułował również jasne zasady, jakimi powinien się kierować historyk starający się o prawdziwość i solidność swojego opowiadania; oprócz beznamiętnej narracji o wydarzeniach wojennych, w Wojnie peloponeskiej znajdują się liczne mowy przedstawicieli stron konfliktu; pozwalają one czytelnikowi nie tylko wniknąć w motywacje przeciwników, ale i wyrobić sobie osąd na temat głębszego sensu wydarzeń. Tukidydes był przekonany, że jego dzieło to „dorobek na wieczność”, ponieważ dzięki poznaniu wiarygodnej relacji o największej (a więc najbardziej „modelowej”) z dotychczasowych wojen czytelnik uzyska wiedzę na temat mechanizmów rządzących ludzką naturą, obserwując typowe reakcje jednostek i zbiorowości na sytuacje przymusowe, na gwałtowne odmiany losu, np. na niepowodzenia wojenne czy na niezwykły sukces (hybris).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia