Szlisselburska Twierdza,
nazwa nadana 1702 przez Piotra I Wielkiego rozbudowanej przez niego twierdzy, zał. 1323 przez nowogrodzian (pod nazwą Orieszek) u wypływu Newy z jez. Ładoga;
Szlisselburska Twierdza
Encyklopedia PWN
po zajęciu przez Szwedów 1611–1702 pod nazwą Nöteborg; od 1730 do rewolucji lutowej 1917 pełniła funkcję więzienia polit.; w Twierdzy Szlisselburskiej byli więzieni i zmarli m.in. W. Łukasiński i L. Waryński; od 1928 muzeum; zburzona w czasie II wojny światowej; odrestaurowana, ob. filia Muzeum Historii Petersburga.