Sulejów

Sulejów,

miasto w województwie łódzkim, w powiecie piotrkowskim, na Równinie Piotrkowskiej, nad Pilicą i Jez. Sulejowskim, w pobliżu Sulejowskiego Parku Krajobrazowego.

Ludność miasta: ogółem — 6,2 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 238,1 os/km² (2019)

Powierzchnia: 26 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 19°53′E, szerokość geograficzna: 51°22′N

Prawa miejskie: nadanie praw — przed 1292, utrata — 1870; nadanie praw — 1927

Oficjalne strony WWW: www.sulejow.pl

zakłady wapiennicze; drobny przemysł dziewiarski, odzieżowy, spoż.; węzeł drogowy; ośr. obsługi ruchu turyst.; nad jeziorem ośr. wypoczynkowe.

Historia.

Już w 1. poł. XII w. komora celna przy przeprawie przez Pilicę; 1176–77 zał. opactwo Cystersów, przy którym rozwinął się targ, a następnie, po drugiej stronie rzeki, miasto; prawa miejskie przed 1292; ośr. rzemiosła i handlu; od 1793 w zaborze pruskim; 1795 opactwo zajęte przez Austriaków; od 1807 w Księstwie Warsz., od 1815 w Królestwie Pol.; 1819 kasata klasztoru; w 2. poł. XIX w. rozwój przemysłu wapienniczego; od 1902 połączenie kol. (ob. linia nieczynna); 1870–1927 pozbawiony praw miejskich. W wyniku bombardowań niem. IX 1939 zniszczony w ok. 80%; podczas okupacji niem. do 1942 getto (więźniowie zginęli w ośr. zagłady w Treblince), 1944–45 obóz pracy przymusowej dla Polaków i Żydów (ok. 9 tys. więźniów); zginęło ok. 5,7 tys. mieszk. (ok. 80%). W 1977 do Sulejowa włączono pobliską wieś Podklasztorze.

Zabytki.

W Podklasztorzu opactwo Cystersów (fundowane 1176): późnorom. kościół (przed 1232), z barok. i rokokowym wyposażeniem wnętrza, z klasztoru zachowane skrzydło wschodnie z późnorom. kapitularzem (ob. Muzeum Regionalne PTTK) i krużgankiem (pocz. XV w.); późnogot. obwarowania z basztami i wieżami oraz zabudowania gosp. (XV–XVI i XVIII w.); arsenał (XVI–XVII w.).

Sulejów, klasztor i kościół Cystersów pw. Najświętszej Marii Panny i Tomasza Kantauryjskiego