Sajan Zachodni

Sajan Zachodni, Zạpadnyj Sajạn,

łańcuch górski w azjatyckiej części Rosji, w południowej Syberii, między doliną Małego Abakanu a Sajanem Wschodnim;

między górnym biegiem Abakanu i Sajanem Wschodnim, długość 600 km; stromo opadają na północ ku Kotlinie Minusińskiej, od południa ograniczają Kotlinę Tuwińską; najwyższy szczyt Kyzył Tajga, 3121 m. Sfałdowane w orogenezie kaledońskiej; ponownie wydźwignięte podczas mezozoicznych i kenozoicznych ruchów tektonicznych; obok krystalicznych skał wieku prekambryjskiego występują miąższe osady dolnego paleozoiku (piaskowce, margle, wapienie) z intruzjami wulkanicznymi. Przeważa rzeźba gór średnich; rzeki należą do dorzecza Jeniseju; jeziora cyrkowe. Klimat umiarkowany chłodny, wybitnie kontynentalny; na wysokości 1000–1400 m średnia temperatura w styczniu od –20°C do –25°C, w kotlinach do –30°C, w lipcu 10–12°C, w kotlinach do 20°C; roczne opady 400–1200 mm (w zależności od ekspozycji stoków), w kotlinach ok. 400 mm. Na północnych stokach sosnowo-modrzewiowa tajga, na południowych — roślinność leśno-stepowa, lasy modrzewiowe; powyżej górnej granicy lasów (1500–1800 m) górska tundra, subalpejskie i alpejskie łąki, rumowiska skalne (kurumy); Rezerwat Sajańsko-Szuszeński (założony 1976, powierzchnia 389,6 tys. ha). Bogactwa mineralne: rudy żelaza i miedzi, kobalt, nikiel, chrom, ołów, cynk, molibden, azbest; przez Sajan Zachodni przechodzi droga samochodowa Abakan–Kyzył (trakt usiński).