Rzym, Panteon.

fot. G. Gałązka/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Rzym, Panteon

Świątynia dedykowana wszystkim bogom Rzymu

fundator/ inicjator budowy — cesarz Hadrian z dynastii Antoninów

daty — 118–125

Wielka świątynia, wzniesiona w obecnym kształcie w początkach II w. n.e. przez cesarza Hadriana z dynastii Antoninów (118–25), zastąpiła wcześniejszą, o półtora wieku starszą, zbudowaną przez Marka Wipsaniusza Agrypę, zięcia i najbliższego współpracownika Oktawiana Augusta (27 r. p.n.e.). O ciągłości świadczy zachowany do dziś napis na portyku, przeniesiony z pierwszej świątyni. Budowlę na planie koła nakryto wykonaną z betonu kopułą, dekorowaną kasetonami. Światło wpada do środka przez oculus wycięty pośrodku czaszy. W niszach licowanych marmurem ścian stały posągi najważniejszych bóstw, bowiem świątynia dedykowana była wszystkim bogom Rzymu. Wejście wiedzie przez ogromny portyk kolumnowy. Panteon ocaliła zamiana w początkach VII w. na kościół Santa Maria ad Martyres (Świętej Marii od Męczenników). Mimo wielu strat i zubożeń (m.in. złocone pokrycie kopuły, zdjęte w połowie VII w.) jest to najlepiej zachowana świątynia rzymska. W jej kryptach spoczywa wielu wybitnych Włochów, m.in. Rafael Santi i królowie zjednoczonej Italii.

Rzym, Panteon, wnętrze

Rzym, Panteon