Roztocze Zachodnie

Roztocze Zachodnie, dawniej Roztocze Gorajskie,

część Roztocza między okolicami Kraśnika a doliną Wieprza (od Zwierzyńca po Szczebrzeszyn);

pow. ok. 560 km². Zbudowane ze skał górnokredowych, gł. z opoki; wysokości bezwzględne osiągają od ok. 300 do 344 m (Dąbrowa), wysokości względne 70–120 m, na krańcach zachodnich — 40–50 m; wzniesienia są pokryte grubym płaszczem lessu i porozcinane bardzo gęstą siecią wąwozów (2,46 km/km² — największa na Wyż. Polskich) o głęb. do 20 m, szczególnie między dolinami Gorajca i Wieprza (kompleks wąwozów zw. Piekiełko); występują urodzajne lessowe gleby brunatne (Cambisols), w części południowo-wschodniej — mniej żyzne, piaszczyste. Stosunkowo mała zmienność roślinności; pierwotnie dominowały grądy wyżynne z buczynami na wierzchołkach wzgórz i łęgami jesionowo-olszowymi w dolinach; obecnie przeważają pola uprawne, a lasy zajmują jedynie 10% pow. regionu. We wschodniej części R.Z. Szczebrzeszyński Park Krajobrazowy (utworzony 1991, pow. 202,1 km²); na wschodnim skraju regionu leży m. Szczebrzeszyn. R.Z. bywa niekiedy dzielone na mikroregiony: Roztocze Gorajskie i Roztocze Szczebrzeszyńskie, których granicę wyznacza dolina Gorajca.