Romer Michał

Romer, Römer, Michał, Remeris Mykolas, ur. 7 V 1880, Bohdaniszki (Litwa), zm. 22 II 1945, Wilno,

prawnuk Michała Józefa, pol.-litew. działacz polityczny, prawnik.

Odnosił się ze zrozumieniem i uznaniem do litew. ruchu nar., który 1905 wywarł na nim silne wrażenie; założyciel (1906) i redaktor „Gazety Wileńskiej”, głosił program przyjaźni i współpracy narodu pol. i litew. na Litwie na gruncie „wspólnego obywatelstwa krajowego” i bez wyrzekania się ich odrębności; po zamknięciu gazety do 1908 przebywał w Krakowie; w pracy Litwa. Studium o odrodzeniu narodu litewskiego (1908) uzasadniał prawo Litwinów do niezawisłego bytu; w czasie I wojny świat., 1915–17 w Legionach pol.; 1920 czł. redakcji „Gazety Krajowej” w Wilnie, stojącej na gruncie litew. państwowości przy poszanowaniu języka i kultury pol.; przeciwny zajęciu Wilna przez oddziały gen. L. Żeligowskiego; po przyłączeniu Wileńszczyzny do Polski pozostał w państwie litew.; od 1922 profesor uniwersytetu w Kownie (1927–28 i 1933–43 rektor, od 1940 w Wilnie) nie zerwał więzów z polskością, usiłował działać na rzecz podtrzymywania kontaktów kult. z Polską, a podczas II wojny świat. — na rzecz porozumienia działaczy pol. i litewskich. Autor podręczników i rozpraw nauk. z zakresu prawa oraz obszernych, wartościowych dzienników.