Rodbertus-Jagetzow Johann Karl

Rodbertus-Jagetzow

[ro:tbẹrtus jạ:gəco:]

Johann Karl von, ur. 12 VIII 1805, Greifswald, zm. 6 XII 1875, Jagetzow k. Demmin,

pruski działacz polityczny i ekonomista, z wykształcenia prawnik; posiadacz ziemski;

1848–49 poseł do pruskiego zgromadzenia narodowego; jeden z pierwszych teoretyków socjalizmu państwowego, przeciwnik liberalizmu, prekursor teorii podkonsumpcji, nawiązujący do poglądów J.Ch.L. Simonde de Sismondiego; próbował łączyć teorie kryzysu gospodarczego z teorią imperializmu, nie stworzył jednak żadnej spójnej wizji cykliczności rozwoju gospodarczego; zwolennik ricardiańskiej teorii wartości opartej na pracy, krytykował prawa podziału dochodu społecznego; uważał, że rolą państwa jest przełamanie spiżowego prawa płacy roboczej, wg którego płace robotnicze zawsze oscylują wokół poziomu minimum socjalnego; głosił konieczność ustawowego wprowadzenia płac minimalnych i maksymalnych, ustalenia długości dnia roboczego, odgórnego normowania zakresu czynności wykonywanych na danych stanowiskach pracy; uważał, że rozwój społeczny odbywa się stopniowo i potrzebne jest ok. 500 lat, aby wychować społeczeństwo zdolne dobrowolnie zaakceptować instytucje socjalizmu państwowego; główna praca Neue Briefe über Grundrente, Rentenprinzip und Soziale Frage an Schumacher (1926, wydana pośmiertne).

Bibliografia

H. Dietzel Karl Robertus. Darstellung seines Lebens und seiner Lehre, Jena 1923.