Rafa koralowa
Zgłoś uwagę
UWAGA: Po wysłaniu zgłoszenia, otrzymasz wiadomość mailową z prośbą o jego potwierdzenie.
Rafa koralowa
Rafy powstają z nagromadzenia wapiennych szkieletów organizmów rafotwórczych i tworzą wały lub grzbiety podmorskie, czasem wyniesione nieco ponad poziom morza, o szerokości do 2 km i długości do 2 tys. km. Stoki wewnętrzne rafy są łagodne, zewnętrzne — bardzo strome. Współcześnie najczęściej są spotykane rafy koralowe, zbudowane głównie ze szkieletów korali madreporowych i glonów z typu krasnorostów. Wolne przestrzenie między szkieletami korali i glonów wypełniają szczątki szkieletów szkarłupni, mięczaków, skorupy otwornic, piasek i muł wapienny pochodzący z niszczenia szkieletów oraz osady pochodzenia chemicznego. Podstawowymi warunkami środowiskowymi niezbędnymi do powstania raf są: temperatura wody morskiej 25–29°C, dobre naświetlenie, przezroczystość i umiarkowany ruch wody, stabilne podłoże, a także niezbyt intensywna dostawa osadów z lądu. Te wymagania powodują, że rafy występują głównie na obszarach szelfów strefy podzwrotnikowej i międzyzwrotnikowej, po obu stronach równika (do 32°N i 30°S), głównie wzdłuż zachodnich wybrzeży Oceanu Atlantyckiego i Oceanu Indyjskiego oraz wokół wysp Oceanu Spokojnego. Rozróżnia się następujące typy raf: rafa przybrzeżna (podstawowa) przebiega w odległości do kilkuset m od brzegu, z biegiem czasu zmienia swoje położenie i przekształca się w rafę barierową (wałową), między brzegiem morza a rafą tworzy się laguna (szerokości do kilkunastu km). Największą rafą barierową jest Wielka Rafa Koralowa, ciągnąca się na przestrzeni ok. 2 tys. km w pobliżu północno-wschodnich wybrzeży Australii. Wały rafowe o kształcie kolistym, zamykające lagunę, są zwane atolami. Wapienie organogeniczne, będące kopalnymi rafami, występują w Polsce w osadach różnych okresów geologicznych, np. w utworach dewońskich w Górach Świętokrzyskich i kredowych w Tatrach.
Fauna raf koralowych. W skład fauny raf koralowych wchodzą zwierzęta osiadłe o wapiennych szkieletach, tworzące zrąb rafy, oraz inne gatunki, przedstawiciele wszystkich typów świata zwierzęcego, powiązane ze sobą skomplikowaną siecią biologicznych zależności. Do mieszkańców rafy należą rozmaite osiadłe bezkręgowce, spośród koralowców: miękkie korkowce, piórówki i mięsiste ukwiały, oraz osiadłe wieloszczety, osłonice oraz małże z typowymi dla raf olbrzymimi, ważącymi nawet kilkaset kg przydaczniami. Fauna raf koralowych to także wiele barwnych zwierząt wolno żyjących: wieloszczetów, rozmaitych skorupiaków, ślimaków reprezentowanych przez rozkolce, porcelanki, jadowite stożki i wiele innych; przedstawicielami głowonogów są tu ośmiornice. Dość bogato są także reprezentowane szkarłupnie: liliowce, wężowidła, rozgwiazdy wraz z odżywiającą się polipami koralowymi koroną cierniową, jeżowce i miękkie strzykwy. Na bogatą, kolorową faunę ryb raf koralowych składają się m.in. przedstawiciele bocznie spłaszczonych, jaskrawo ubarwionych ryb z rodziny chetonikowatych, trujące rogatnicowate, ryby chirurgi (Acanthuridae) zaopatrzone w lancetowate ostrza po obu stronach ogona, papugoryby z potężnym, papuzim dziobem, służącym do odłamywania gałązek korali madreporowych, którymi się żywią, niewielkie kolorowe ampfipriony, chroniące się przed drapieżnikami w gęstwinie czułków ukwiałów, jadowite szkaradnice i skrzydlice, niektóre mureny i gatunki pokrewne oraz odwiedzające rafy ryby chrzęstnoszkieletowe: rekiny i płaszczki. Wśród raf koralowych są także spotykane niektóre gatunki żółwi morskich i jadowitych węży morskich.
zgłoś uwagę
