Pawia, 1525
 
Pawia, 1525
W końcu XV stulecia i całą pierwszą połowę następnego osią politycznych wydarzeń w zachodniej części kontynentu były wojny zwane włoskimi, toczone przez Francję Walezjuszy z monarchami hiszpańskimi, rozpoczęte w 1494 roku wyprawą Karola VIII po koronę neapolitańską. W wir walk wciągnięte zostały wszystkie potencje włoskie — Mediolan Sforzów, Florencja Medyceuszy, papiestwo Aleksandra VI i Juliusza II, Wenecja, Sabaudia, Siena. Zmieniali się panujący i łączące ich koalicje, kolejne wyprawy i bitwy pustoszyły Italię. W październiku 1524 roku król Francji Franciszek I obległ hiszpański garnizon w lombardzkim mieście Pawia. Umocnienia francuskie powstały po obu brzegach Padu. Trzy miesiące później oddziały cesarza Karola V Habsburga (jednocześnie króla Hiszpanii i Neapolu) rozbiły obóz na wschód od rzeki Ticino i rozpoczęły ostrzał artyleryjski przeciwnika. Rozstrzygające starcie nastąpiło 25 lutego. Armia cesarska (licząca podobnie jak francuska około 15 tysięcy ludzi) wyszła nocą na północną rubież przeciwnika, skąd zamierzała przypuścić atak. Zaskoczeni Francuzi stracili znaczną część obozu. Udanemu początkowo kontratakowi jazdy Franciszka I kres położył ostrzał muszkieterów hiszpańskich. Pozostałe oddziały, w tym piechota szwajcarska, zostały otoczone, a następnie pokonane przez landsknechtów cesarskich i wycieczkę oblężonego garnizonu Pawii. Wicekról Neapolu Lannoy wziął do niewoli monarchę francuskiego. Bitwa pawijska oznaczała przełom w nowożytnej sztuce wojennej — przewagę piechoty uzbrojonej w broń palną, a w sferze politycznej otworzyła stulecie dominacji hiszpańskiej w Europie Zachodniej.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia