Numidia,
starożytna kraina w Afryce Północnej;
Numidia
Encyklopedia PWN
ważniejsze miasta: Cirta (obecnie Konstantyna), Hippo Regius (Hippona, obecnie w pobliżu miasta Annaba), Lambaesis, siedziba legionu rzymskiego (obecnie Tazult w pobliżu miasta Batina). Numidię zamieszkiwały plemiona berberskie, zwane przez Rzymian Numidami (gr. nomádes ‘koczownicy’); w 2. połowie III w. p.n.e. Numidowie zrzeszyli się w 2 królestwa: Masesyliów (Numidia wschodnia) pod władzą Syfaksa i Masyliów (Numidia zachodnia) pod rządami Masynissy, który 201 p.n.e. zjednoczył obydwa państwa; wnuk Masynissy, Jugurta, poniósł w wojnie z Rzymem (111–105) klęskę, a Numidia — straty terytorialne na rzecz Mauretanii; poparcie Pompejusza Wielkiego w wojnie z Cezarem przypłaciła Numidia utratą niepodległości (46 r. p.n.e.) i obróceniem w rzymską prowincję Nowa Afryka (25 r. p.n.e. włączona do prowincji Afryka); w okresie cesarstwa rzymskiego Numidia osiągnęła wysoki poziom cywilizacji i rozwoju gospodarczego (rolnictwo, przemysł, handel); w V w., zniszczona przez Wandalów, weszła w skład ich królestwa, a w VII w. uległa podbojowi Arabów.
