Nord–Pas-de-Calais
dawny region administracyjny w północno-wschodniej Francji, nad Cieśn. Kaletańską i cieśn. La Manche, przy granicy z Belgią;
[nor pa dö kalẹ] 
,
, Nord–Pas-de-Calais
Encyklopedia PWN
część hist. krainy Flandria i Artois; złożony z dep.: Nord i Pas-de-Calais; powierzchnia 12,4 tys. km2, 4,0 mln mieszk. (2011); ośr. adm., centrum gosp. i nauk.-kult. — Lille. Powierzchnia nizinna (nieliczne wzgórza o wys. powyżej 200 m), w części zabagniona (Niz. Flandryjska), przecięta dolinami Skaldy i jej dopływów oraz licznymi kanałami. Region gęsto zaludniony (320 mieszk. na km2) i silnie zurbanizowany (87% ludności mieszka w miastach); większe m.: Valenciennes, Béthune, Douai, Dunkierka, Calais, Arras; największe skupienie we Francji ludności pochodzenia pol. (napływ imigrantów z Polski, zwłaszcza w okresie międzywojennym). Jeden z najbardziej rozwiniętych gospodarczo regionów Francji; od poł. XVIII w. rozwój górnictwa węgla kam. (w pasie o szer. 10–15 km i dł. 120 km, między Auchel a Valenciennes), hutnictwa żelaza, przemysłu chem. (gł. koksochemiczny) i włók. (Lille–Roubaix–Tourcoing); od końca lat 60. kryzys gosp. związany z nierentownością kopalń (ostatnią kopalnię zamknięto 1990), starych hut i tkalni oraz niezbędną restrukturyzacją przemysłu; wysokie bezrobocie (13,4% ludności zaw. czynnej, 2000) i znaczna emigracja, gł. do regionu Île-de-France; wartość produktu krajowego brutto na 1 mieszk. jest niższa od średniej krajowej o 18%. Utrzymuje się przemysł tekstylny, maszyn., hutn. (nowoczesny kombinat hutn. w Dunkierce), samochodowy (Renault w Douai), chem., szklarski; rozwój nowych gałęzi przemysłu, gł. inform., rafineryjnego i petrochemicznego (m.in. w Dunkierce). Produkcja energii elektr. w elektrowniach cieplnych i jądr. (Gravelines nad Cieśn. Kaletańską). Grunty orne zajmują 55% pow., łąki i pastwiska — 19%; uprawa zbóż (pszenica, jęczmień), ziemniaków, buraków cukrowych, warzyw oraz lnu we Flandrii; hodowla trzody chlewnej i bydła. Gęsta sieć dróg i linii kol.; magistralne linie kol. i autostrady z Lille do Paryża, Calais, Valenciennes i Gandawy (Belgia); porty mor.: Dunkierka (jeden z gł. portów Francji — przeładunki ok. 40 mln t rocznie), Calais, rybacki — Boulogne-sur-Mer.
