Narodziny życia. Scenariusze nieklasyczne. Teoria zeolitów, czyli RNA w geologicznych realiach

Narodziny życia. Scenariusze nieklasyczne. Teoria zeolitów, czyli RNA w geologicznych realiach

Teoria pierwotności „świata RNA” doczekała się też osadzenia w kontekście geologicznym. W myśl koncepcji, którą przedstawił kanadyjski geolog Euan G. Nisbet (University of Saskatchewan) początek życia należy mianowicie wiązać z pierwszymi molekułami RNA w systemach hydrotermalnych, przy czym zgromadzone przezeń dane pozwalają sądzić, że nastąpiło to wcześniej niż 4 mld lat temu.

 

Jego zdaniem, geologiczne warunki pojawienia się „świata RNA” obejmują następujące wymagania:

(1) dopływ substancji organicznych,

(2) mechanizm pozwalający na skonstruowanie samej tej cząsteczki,

(3) pewien rodzaj pojemnika, w którym molekuła RNA działająca jako rybozym będzie mogła produkować więcej takich samych molekuł,

(4) mechanizm pozwalający na skolonizowanie innych nisz i utworzenie populacji, na którą będzie mógł działać dobór naturalny,

(5) mechanizm tłumaczący pojawienie się „organów” owego najprostszego organizmu, za jakie w szczególności należy uznać proteiny,

(6) membranę otaczającą całą protokomórkę.

 

W myśl koncepcji Nisbeta wymaganiom tym czynią zadość lądowe systemy hydrotermalne, czyli gorące źródła. Oprócz zapewnienia optymalnych parametrów fizyko-chemicznych, jak temperatura i pH, umożliwiały one stały dopływ niezbędnych substancji wyjściowych (jak metan i amoniak) oraz katalizatorów mineralnych. Źródła takie sprzyjają procesom prebiotycznym ponadto także i w ten sposób, że panuje w nich duża zmienność warunków, np. szybko po sobie w tym samym miejscu może dominować woda albo i gorące i suche gazy. Słowem, żadne inne miejsce na pierwotnej powierzchni ziemi nie stwarzało tak korzystnej kombinacji warunków do abiogennej syntezy nukleotydów a następnie uformowania się z nich pierwszego łańcucha RNA. „Świat RNA” mógł utrzymać się przy życiu w porach skał przeobrażonych. Dobrą osłonę oferowały w szczególności zeolity, które działały też jako katalizatory.

Włodzimierz Ługowski