Mössbauera zjawisko
 
Encyklopedia PWN
Mössbauera zjawisko,
emisja lub absorpcja kwantów promieniowania γ przez jądra atomowe tworzące sieć krystaliczną ciała stałego (czyli w stanie związanym);
zachodzi bez strat energii na odrzut jądra. Jądro atomowe nie związane, przechodząc ze stanu wzbudzonego o energii E do stanu podstawowego, emituje kwant γ o energii mniejszej od E o energię odrzutu jądra (zasady zachowania energii, pędu); podobnie — przechodząc ze stanu podstawowego do wzbudzonego, musi absorbować kwant o energii odpowiednio większej; gdy jądro jest fragmentem sieci krystal., energia odrzutu jądra jest pomijalnie mała (gdyż pęd przejmuje w tym wypadku cały kryształ) i jądro pochłania kwant o takiej częst., jaką ma kwant emitowany przez to jądro (tzw. pochłanianie rezonansowe); procesom takim odpowiadają bardzo wąskie linie emisyjne i absorpcyjne w widmie promieniowania γ. Z.M. znajduje wiele zastosowań, gł. w badaniach z dziedziny fizyki jądr., fizyki ciała stałego, chemii; wykorzystuje się je do pomiaru dipolowych momentów magnet., średniego czasu życia stanów jądr., do badania wiązań chem. w kryształach, przejść elektronowych w kryształach, struktury i dynamiki cząsteczek biologicznie czynnych i in.; posłużyło też do sprawdzenia wpływu grawitacyjnego pola Ziemi na energię fotonów. Zjawisko odkryte 1957 przez R.L. Mössbauera.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia