Melanezja

Melanezja, ang. Melanesia, fr. Mélanésie,

wyspy w zachodniej części Oceanu Spokojnego (Oceania);

w skład M. wchodzą wyspy: Nowa Gwinea, Admiralicji, Nowa Irlandia, Nowa Brytania, Salomona, Vanuatu, Lojalności, Nowa Kaledonia i Fidżi; powierzchnia 980 tys. km², ok. 6 mln mieszk., gł. Papuasi i Melanezyjczycy, ponadto: Polinezyjczycy, Europejczycy, Chińczycy, Indusi, Wietnamczycy. Największe wyspy (Nowa Gwinea, Nowa Brytania, Nowa Irlandia) są pochodzenia kontynent., małe — wulk. lub koralowe. Klimat na większości wysp równikowy wybitnie wilgotny; średnie temp. miesięczne 25–28°C; w południowej części roczna suma opadów 1500–2000 mm (maksimum w miesiącach letnich), w północnej — do 7000–9000 mm (obfite opady w ciągu całego roku). Panującą formacją roślinną są wilgotne, bujne, wiecznie zielone lasy równikowe; ku południowi lasy te stopniowo ubożeją, przyjmując na Nowej Kaledonii charakter podzwrotnikowy; na bagiennych brzegach mor. występują namorzyny (mangrowia). Prymitywna uprawa roli (kolokazja, maniok, pochrzyn, bataty), plantacje użytkowych roślin tropik. (palma kokosowa, trzcina cukrowa, kakaowiec, kawa); chów trzody chlewnej, drobiu; połów ryb, żółwi, pereł; eksploatacja lasów; wydobycie rud niklu, chromu, manganu (Nowa Kaledonia) i miedzi (Papua-Nowa Gwinea), złota (Fidżi, W. Salomona), ropy naftowej (Papua).