Manifest TDP 1836, zw. Manifestem Wielkim lub Manifestem poitierskim,
(w odróżnieniu od Manifestu TDP 1832), podpisany 4 XII 1836 w Poitiers (Francja) przez czł. Towarzystwa Demokratycznego Polskiego;
Manifest TDP 1836
Encyklopedia PWN
obwiniał za upadek powstania listopadowego szlachtę; zapowiadał m.in. ogłoszenie przez rząd rewolucyjny, w chwili wybuchu powstania nar., bezpłatnego uwłaszczenia chłopów użytkujących ziemię; głosił wyzwolenie nar. przede wszystkim siłami własnymi narodu pol., choć nie wykluczał możliwości współdziałania międzynar.; przyszła Polska miała być republiką demokr. w granicach przedrozbiorowych; Manifest jest jednym z gł. dokumentów ideowych pol. demokracji.