Kazandzạkis Nịkos

Kazandzạkis, Kazantzakis, Nịkos, ur. 18 II 1883, Iraklion (Kreta), zm. 26 X 1957, Fryburg Bryzgowijski,

mąż Ghalaṭii Kazandzạki, pisarz grecki.

Ochotnik w wojnie bałkańskiej (1912–13), podczas II wojny światowej w ruchu oporu; 1945 min. kultury, od 1947 na emigracji we Francji; odbył liczne podróże do krajów eur. i afryk., do Chin i Japonii, zdobył popularność lit. reportażami; nieustannie poszukując sensu istnienia i miejsca Boga w życiu człowieka, łączył przeciwstawne teorie filoz.: marksizm, bergsonizm, nietzscheanizm, buddyzm, egzystencjalizm, filozofię chrześc.; sceptyk, przekonany o relatywizmie wartości, afirmował heroizm działania wbrew przewidywanej klęsce, poświęcenie w imię godności człowieka, wiary, etyki; autor epickiego poematu Odyseja (1938), sławnych powieści: Grek Zorba (1946, wyd. pol. 1971, ekranizacja 1964), Kapetan Michał (1954, wyd. pol. 1960), Chrystus ukrzyżowany po raz wtóry (1954, wyd. pol. 1958, ekranizacja 1956), Ostatnie kuszenie Chrystusa (1955, wyd. pol. 1992, ekranizacja 1988), I anaforạ ston El Greco (1956), Biedaczyna z Asyżu (1957, wyd. pol. 1962); dramaty, eseje (Sztuka ascezy. Zbawcy Boga 1971, wyd. pol. 1993); przekłady dzieł filoz. i lit. (Homera, Dantego, J.W. Goethego, R. Tagorego).