Jubileuszowe — XX Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Turynie
 
Jubileuszowe — XX Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Turynie
Na przełomie stycznia i lutego 1924 r. we francuskiej miejscowości Chamonix zorganizowano Tydzień Sportów Zimowych, który miał być formą promocji letnich igrzysk olimpijskich w Paryżu, mających się odbyć latem tego samego roku. Na starcie stanęło ponad 250 zawodników rywalizujących w 16 konkurencjach sportowych. Rok później na Kongresie Olimpijskim w Pradze ustalono Kartę Zimowych Igrzysk Olimpijskich, otwierając nowy rozdział w historii nowożytnego sportu, a zawody z Chamonix uznano za I Zimowe Igrzyska Olimpijskie. W ten sposób rozpoczęła się olimpijska historia sportów zimowych.
I Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 25 I–4 II 1924 r. W Chamonix wystąpiło 258 zawodników (w tym 11 kobiet) z 16 krajów. Rywalizowano w 6 dyscyplinach sportowych, obejmujących 16 konkurencji. Wśród olimpijczyków w Chamonix było 7 Polaków, którym nie udało się wywalczyć ani jednego medalu. Najwyższe 8. miejsce zajął łyżwiarz szybki L. Jucewicz. Zawody zdominowali Skandynawowie, zdobywając 30 medali, w tym aż 9 złotych (z 16 możliwych do zdobycia). W klasyfikacji medalowej zwyciężyła Norwegia — 17 medali (4 złote, 7 srebrnych i 6 brązowych), przed Finlandią — 11 medali (4 złote, 4 srebrne, 3 brązowe) i Austrią — 3 medale (2 złote i 1 srebrny). Bohaterami igrzysk byli norweski narciarz, T. Haug, i fiński łyżwiarz szybki, C. Thunberg, którzy zdobyli po 3 tytuły mistrzowskie. Klasą dla siebie byli hokeiści Kanady, którzy wygrali wszystkie 5 meczów, strzelając przeciwnikom 110 bramek i tracąc jedynie 3.
II Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 11–9 II 1928 r. w Sankt Moritz. W zawodach wystartowało 464 zawodników (w tym 26 kobiet) z 25 krajów (także z Polski), rywalizujących w 14 konkurencjach sportowych. 25-osobowa polska reprezentacja, w składzie której wystąpił, m.in. B. Czech, nie zdobyła medalu. Najwięcej tytułów wywalczyli Norwegowie — 15 medali (6 złotych, 4 srebrne i 5 brązowych), którzy w klasyfikacji medalowej wyprzedzili USA — 6 medali (2 złote, 2 srebrne i 2 brązowe) i Szwecję — 5 medali (2 złote, 2 srebrne, 1 brązowy). Bohaterami igrzysk byli łyżwiarze figurowi, mistrzowie w konkurencji solistów: S. Henie i G. Grafström oraz łyżwiarz szybki Thunberg, który do swej kolekcji z poprzednich igrzysk dołożył kolejne 2 złote medale. I tym razem zwycięzcami turnieju hokejowego zostali Kanadyjczycy.
III Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 4–15 II 1932 r. w Lake Placid. Do Stanów Zjednoczonych dojechało tylko 17 reprezentacji krajowych. Wśród nich Polska z 16 zawodnikami (m.in. Czech i S. Marusarz). Do zdobycia było 14 kompletów medali. Rywalizację 252 sportowców, wśród których było 21 kobiet, obserwowało ponad 58 tys. widzów. Najwięcej oklasków zebrali norwescy sportowcy: łyżwiarka figurowa Sonja Henie i skoczek narciarski B. Ruud. Amerykanie dominowali w łyżwiarstwie szybkim, wygrywając wszystkie 4 wyścigi. Kanadyjczycy ponownie wygrali turnieej hokejowy. Wysokie — czwarte miejsce w rywalizacji hokeistów — wywalczyli polscy zawodnicy, lecz sukces ten umniejsza nieco fakt, że startowały jedynie 4 ekipy (Polacy przegrali wszystkie 6 spotkań, bilans bramkowy 3:34). Klasyfikację medalową igrzysk wygrali Amerykanie — 12 medali (6 złotych, 4 srebrne i 2 brązowe) przed Norwegami — 10 medali (3 złote, 4 srebrne i 3 brązowe) i Szwedami – 3 medale (1 złoty i 2 srebrne).
IV Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 6–16 II 1936 r. w Garmisch-Partenkirchen. Program igrzysk obejmował 17 konkurencji. Uroczystego otwarcia dokonał A. Hitler, a w igrzyskach wzięło udział 646 sportowców (w tym 80 kobiet) z 28 krajów. W Niemczech liczono na zwycięstwa swoich zawodników. Jednakże na najwyższym stopniu podium częściej stawali reprezentanci Skandynawii. Klasyfikację medalową wygrała Norwegia — 15 medali (7 złotych, 5 srebrnych i 3 brązowe). Drugie miejsce przypadło Niemcom — 6 medali (po 3 złote i srebrne), trzecie Szwedom – 7 medali (2 złote, 2 srebrne i 3 brązowe). W programie igrzysk po raz pierwszy znalazło się narciarstwo alpejskie. W turnieju hokeistów W. Brytania pozbawiła tytułu reprezentację Kanady wygrywając w bezpośrednim meczu 2:1. Z polskich reprezentantów najlepiej zaprezentował się Marusarz, zdobywając piąte miejsce w konkursie skoków.
II wojna światowa spowodowała, że kolejne igrzyska odbyły się dopiero po 12 latach, gdyż igrzyska w latach 1940 i 1944 zostały odwołane.
V Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 30 I–8 II 1948 r. ponownie w Sankt Moritz. Wystartowało 28 reprezentacji krajowych. Wśród 669 sportowców było 77 kobiet. Zawodnicy rywalizowali w 22 konkurencjach sportowych. Klasyfikację medalową wygrały reprezentacje Norwegii — 10 medali (4 złote, 3 srebrne, 3 brązowe) i Szwecji (ten sam dorobek medalowy) przed Szwajcarią — 10 medali (3 złote, 4 srebrne, 3 brązowe). Bohaterem igrzysk został francuski narciarz H. Oreiller, który zdobył 2 medale złote i 1 brązowy. W turnieju hokeistów tytuł odzyskali Kanadyjczycy. Polacy nie zdobyli medalu, najwyższe (szóste miejsce) wywalczyli hokeiści.
VI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 14–25 II 1952 r. w Oslo. Wystartowało w nich 694 zawodników (w tym 109) z 30 krajów, rywalizujących w 27 konkurencjach. Najlepszymi zawodnikami igrzysk byli: amerykański łyżwiarz figurowy R. Button (drugi raz wygrał rywalizację solistów) oraz 3-krotny mistrz, norweski łyżwiarz szybki H. Andersen. Klasyfikację medalową wygrała Norwegia — 16 medali (7 złotych, 3 srebrne i 6 brązowych) przed USA — 11 medali (4 złote, 6 srebrnych i 1 brązowy) oraz Finlandią — 9 medali (3 złote, 4 srebrne i 2 brązowe). W turnieju hokeistów po raz kolejny najlepsi okazali się Kanadyjczycy. Polacy nie wywalczyli żadnego medalu.
VII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 26 I–5 II 1956 r. w Cortina d’Ampezzo. W zawodach wystartowało 821 sportowców (w tym 134 kobiety) z 32 krajów. Bohaterem igrzysk został austriacki narciarz A. Sailer — zdobywca 3 złotych medali w narciarstwie alpejskim. Szwedzki biegacz S. Jernberg wywalczył aż 4 medale, w tym złoty w biegu na 50 kilometrów. We Włoszech, po raz pierwszy w historii zimowych igrzysk olimpijskich, wystąpili reprezentanci ZSRR. Wygrali oni m.in. turniej hoiokeistów, 2 tytuły mistrzowskie w łyżwiarstwie szybkim wywalczył J. Griszin. Rosjanie wygrali też klasyfikację końcową igrzysk, zdobywając 16 medali (7 złotych, 3 srebrne i 6 brązowych). Drugie miejsce w klasyfikacji medalowej wywalczyła Austria — 11 medali (4 złote, 3 srebrne, 4 brązowe), a trzecie Finlandia — 7 medali (3 złote, 3 srebrne i 1 brązowy). Po raz pierwszy w historii igrzysk polski sportowiec, F. Gąsienica-Groń, wywalczył medal olimpijski — brązowy w dwuboju klasycznym. Po raz pierwszy przeprowadzono transmisję telewizyjną.
VIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 18–28 II 1960 r. w Squaw Valley. Do USA przyjechało 665 zawodników (w tym 144 kobiety) z 30 krajów, rywalizujących w 27 konkurencjach sportowych. W programie igrzysk pojawiła się nowa dyscyplina sportowa — biathlon (dwubój zimowy). W klasyfikacji medalowej wygrali ponownie reprezentanci ZSRR — 21 medali (7 złotych, 5 srebrnych i 9 brązowych), przed Niemcami — 8 medali (4 złote, 3 srebrne, 1 brązowy) i USA — 10 medali (3 złote, 4 srebrne, 3 brązowe). Dwa tytuły mistrzowskie zdobyła rosyjska łyżwiarka szybka L. Skoblikowa. Kolejne 2 złote medale igrzysk wywalczył też Griszin. W hokeju, po raz pierwszy w historii igrzysk, wygrali Amerykanie. Najwięcej medali — 3 (po 1 złotym, srebrnym i brązowym), wywalczył fiński biegacz V. Hakulinen. Polacy wysłali do USA tylko 13 zawodników. Bardzo dobrze spisały się polskie łyżwiarki szybkie, które zdobyły 2 medale: E. Seroczyńska — srebrny i H. Pilejczyk — brązowy. Po raz pierwszy w historii zimowych igrzysk olimpijskich sprzedano prawa do transmisji telewizyjnej. Za kwotę 50 tys. dolarów kupiła je amerykańska stacja CBS. Relacje z igrzysk przekazano do 18 krajów.
IX Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 29 I–9 II 1964 r. w Innsbrucku. W igrzyskach wystąpiła rekordowa liczba 1091 zawodników (w tym 199 kobiet) z 36 krajów. Program zawodów obejmował 34 konkurencje (w tym po raz pierwszy saneczkarskie). Po raz pierwszy w historii zimowych igrzysk ogień olimpijski przeniesiono z Olimpii. Niekwestionowaną gwiazdą zawodów była Skoblikowa, która do 2 tytułów z poprzednich igrzysk dodała jeszcze 4 złote medale zdobyte w Austrii. Apogeum sportowej formy osiągnął też Jernberg, znacznie wzbogacając (o 2 złote i brązowy) swoją kolekcję medali olimpijskich. W hokeju najlepsza okazała się drużyna ZSRR. W klasyfikacji medalowej zwyciężyli też zawodnicy ZSRR — 25 medali (11 złotych, 8 srebrnych i 6 brązowych) przed Austrią — 12 medali (4 złote, 5 srebrnych i 3 brązowe) i Norwegią — 15 medali (3 złote, 6 srebrnych, 6 brązowych). Polacy nie zdobyli ani jednego medalu. Najwyższe czwarte miejsce osiągnęła saneczkarka, I. Pawełczyk. Za prawa do transmisji telewizyjnej trzeba było zapłacić ponad 930 tys. dolarów
X Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 5–18 II 1968 r. w Grenoble. Do Francji przyjechało 1158 sportowców (w tym 211 kobiet) z 37 krajów, by rywalizować w 35 konkurencjach sportowych. Gwiazdą zawodów został J.-C. Killy — zwycięzca wszystkich narciarskich konkurencji alpejskich. Po raz drugi w łyżwiarskich parach sportowych najlepsi okazali się L. Biełousowa i O. Protopopow. W konkurencji solistek zwycięzyła 19-letnia Amerykanka P. Fleming. W klasyfikacji medalowej, po 16 latach przerwy, wygrała Norwegia — 14 medali (6 złotych, 6 srebrnych i 2 brązowe), wyprzedzając ZSRR — 13 medali (5 złotych, 5 srebrnych i 3 brązowe) i Francję — 9 medali (4 złote, 3 srebrne, 2 brązowe). Polscy reprezentanci nie zdobyli żadnego medalu, ale wywalczyli czwarte miejsca (S. Szczepaniak — w biatlonie, sztafeta biatlonistów oraz saneczkarze — Z. Gawior i H. Macher), a A. Bachleda był szósty w slalomie narciarskim. Prawa do transmisji telewizyjnej kosztowały ok. 2,5 mln dolarów.
XI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 3–13 II 1972 r. w Sapporo. Do Japonii przyjechało 1006 sportowców (w tym 205 kobiet) z 35 krajów i rywalizowało w 35 konkurencjach sportowych. W pamięci polskich kibiców igrzyska te pozostaną głównie dzięki wyczynowi W. Fortuny, który wywalczył tytuł mistrza olimpijskiego w skokach na dużej skoczni. Największą gwiazdą był 3-krotny mistrz w biegach łyżwiarskich — Holender A. Schenk. 3 tytuły wywalczyła także rosyjska biegaczka narciarska G. Kułakowa. Złoto w turnieju hokeistów przypadło ponownie zespołowi ZSRR. Klasyfikację medalową wygrali sportowcy ZSRR — 16 medali (8 złotych, 5 srebrnych i 3 brązowe). Drugie miejsce przypadło NRD — 14 medali (4 złote, 3 srebrne i 7 brązowych), a trzecie Szwajcarii — 10 medali (4 złote, 3 srebrne, 3 brązowe). Polska z jednym medalem złotym zajęła trzynaste miejsce w klasyfikacji medalowej. Prawa do transmisji telewizyjnej sprzedano za niemal 8,5 mln dolarów.
XII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 4–15 II 1976 r. ponownie w Innsbrucku. Wzięło w nich udział 1123 zawodników (w tym 231 kobiet) z 37 krajów i rywalizowało w 37 konkurencjach. Tym razem zapłonęły 2 znicze olimpijskie — jeden upamiętniający igrzyska z 1964 r. i drugi — igrzyska z 1972 r. Do najlepszych sportowców igrzysk należała reprezentantka ZSRR, łyżwiarka szybka — T. Awierina (2 złote i 2 brązowe medale) i niemiecka narciarka alpejska — R. Mittermaier (2 złote i 1 srebrny). Dwa tytuły mistrzowskie i jeden wicemistrzowski wywalczyła też rosyjska biegaczka narciarska R. Smietanina. Tytuł mistrzowski z poprzednich igrzysk w konkurencji łyżwiarskich par sportowych obroniła I. Rodnina z ZSRR (tym razem z A. Zajcewem). Dominację na hokejowej tafli potwierdzili zawodnicy ZSRR. W klasyfikacji medalowej wygrali sportowcy ZSRR — 27 medali (13 złotych, 6 srebrnych i 8 brązowych), wyprzedzając NRD – 19 medali (7 złotych, 5 srebrnych, 7 brązowych) oraz USA — 10 medali (3 złote, 3 srebrne, 4 brązowe). Polscy zawodnicy nie mogli tych igrzysk zaliczyć do udanych — nie zdobyli żadnego medalu, osiągając tylko szóste miejsce hokeistów. Prawa do transmisji telewizyjnej sprzedano za ponad 11,5 mln dolarów.
XIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 13–24 II 1980 r., znów w Lake Placid. Wystartowało w nich 1072 sportowców (w tym 232 kobiety) z 37 krajów, którzy walczyli w 38 konkurencjach sportowych. Przyrzeczenie olimpijskie w imieniu zawodników składał późniejszy bohater zawodów (5-krotny mistrz olimpijski — rekord w historii igrzysk) — E. Heiden. Obok niego olimpijskie laury zdobyli: m.in. radziecki biegacz narciarski N. Ziemiatow (3 złote medale), alpejka z Lichtensteinu H. Wenzel (2 złote i srebrny) oraz szwedzki narciarz alpejski I. Stenmark (2 złote). Radziecka łyżwiarka figurowa Rodnina zdobyła trzeci kolejny tytuł mistrzowski w rywalizacji par sportowych. W rywalizacji hokeistów dość nieoczekiwanie zwyciężyli Amerykanie. Klasyfikację medalową wygrali sportowcy ZSRR — 22 medale (10 złotych, 6 srebrnych, 6 brązowych), przed NRD — 23 medale (9 złotych, 7 srebrnych, 7 brązowych) i USA — 12 medali (6 złotych, 4 srebrne i 2 brązowe). Polska ekipa nie zdobyła medalu, piąte miejsca wywalczyli łyżwiarka szybka E. Ryś-Ferens (3000 m) i biegacz narciarski J. Łuszczek (30 km). Prawa do transmisji telewizyjnej sprzedano za niemal 21 mln dolarów.
XIV Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 8 II–19 II 1984 r. w Sarajewie. Wzięło w nich udział 1274 sportowców (w tym 274 kobiety) z 49 krajów, którzy walczyli w 39 konkurencjach sportowych. Gwiazdami igrzysk zostali: fińska biegaczka narciarska M.-L. Hämäläinen (3 medale złote i brązowy), łyżwiarka szybka z NRD K. Enke (2 złote i 2 srebrne), szwedzki biegacz narciarski G. Svan (2 złote i po jednym srebrnym i brązowym). łyżwiarze figurowi J. Torvill i Ch. Dean zwyciężyli w klasyfikacji par tanecznych wykonując słynne Bolero M. Ravela. Niemiecka łyżwiarka K. Witt wygrała rywalizację solistek. Szwedzki biegacz narciarski Th. Wassberg powiększył kolekcję medalową o kolejne 2 złote. Klasyfikację medalową po raz pierwszy w historii wygrali sportowcy NRD — 24 medale (9 złotych, 9 srebrnych i 6 brązowych), przed ZSRR — 25 medali (6 złotych, 10 srebrnych i 9 brązowych) i USA — 8 medali (4 złote i 4 srebrne). Polacy nie zdobyli żadnego medalu — najlepiej z ekipy spisała się łyżwiarka szybka Ryś-Ferens (piąte miejsce w wyścigu łyżwiarskim na 1500 m). M. Tlałka była szósta w narciarskim slalomie specjalnym. Prawa do transmisji telewizyjnej wyceniono na ponad 102 mln dolarów.
XV Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 13 II–28 II 1988 r. w Calgary. Na starcie stanęło 1423 sportowców (w tym 313 kobiet) z 57 krajów, a do zdobycia było 46 kompletów medali. Bohaterami igrzysk byli m.in.: Witt (po raz drugi wygrała rywalizację solistek w łyżwiarstwie figurowym), Holenderka Y. van Gennip (3 złote medale w łyżwiarstwie szybkim) i Fin M. Nykänen (3 złote medale w konkursach skoków narciarskich). Turniej hokeistów wygrała drużyna ZSRR. Innego rodzaju sławę zdobył brytyjski skoczek narciarski E. Edwards ("Orzeł"), który dwukrotnie zajął ostatnie miejsce w konkursach skoków na średniej i dużej skoczni. W klasyfikacji medalowej zwyciężyli zawodnicy ZSRR — 29 medali (11 złotych, 9 srebrnych i 9 brązowych), przed NRD — 25 medali (9 złotych, 10 srebrnych i 6 brązowych) oraz Szwajcarią — 15 medali (po 5 złotych, srebrnych i brązowych). Polscy sportowcy nie wywalczyli żadnego medalu, a najlepiej spisali się zdobywcy piątego miejsca — łyżwiarz figurowy G. Filipowski i łyżwiarka szybka Ryś-Ferens (wyścig na 3 km). Prawa do transmisji telewizyjnej kosztowały ponad 325 mln dolarów.
XVI Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 8 II–23 II 1992 r. w Albertville. Wystartowało w nich 1801 zawodników (w tym 488 kobiet), reprezentujących 64 kraje. W programie igrzysk znalazło się 57 konkurencji. Były to pierwsze igrzyska po zjednoczeniu Niemiec i rozpadzie ZSRR (na igrzyskach wystąpiła połączona reprezentacja Wspólnoty Niepodległych Państw — WNP). Bohaterami igrzysk byli biegacze narciarscy: L. Jegorowa (3 złote i 2 srebrne medale), J. Vjalbe (1 złoty i 4 brązowe medale), reprezentujący WNP, oraz Norwegowie V. Ulvang i B. Dählie (po 3 złote i jednym srebrnym medalu). W turnieju hokejowym jeszcze raz zwycięzyli Rosjanie a właściwie ekipa WNP. W klasyfikacji medalowej zwyciężyła reprezentacja Niemiec — 26 medali (10 złotych, 10 srebrnych i 6 brązowych), przed Wspólnotą Niepodległych Państw — 23 medale (9 złotych, 6 srebrnych i 8 brązowych) oraz Norwegią — 10 medali (9 złotych, 6 srebrnych i 5 brązowych). Polacy po raz kolejny nie zdobyli medalu. Najlepszym miejscem było ósme miejsce S. Ustupskiego w kombinacji norweskiej. Za prawa do transmisji telewizyjnej zapłacono około 294 mln dolarów
XVII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 12 II–27 II 1994 r. w Lillehammer, czyli zaledwie 2 lata po igrzyskach w Albertville. Po raz pierwszy w historii zmieniono termin igrzysk. Było to zgodne z koncepcją Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego rozgrywania w różnych latach 2 wielkich imprez sportowych — letnich i zimowych igrzysk. Od 1994 r. letnie i zimowe igrzyska odbywają się przemiennie, co 2 lata. W zawodach wystartowało 1737 sportowców (w tym 522 kobiety) z 67 krajów, którzy walczyli w 61 konkurencjach. Bohaterami igrzysk zostali m.in.: norweski łyżwiarz szybki J.O. Koos, który zdobył 3 złote, amerykańska panczenistka B. Blair (2 złote), rosyjska biegaczka narciarska Jegorowa (3 złote i srebrny). W biegach narciarskich triumfowała Włoszka M. di Centa (2 złote, 2 srebrne i 1 brązowy). Niemiec J. Weissflog zdobył 2 złote medale w skokach narciarskich. W turnieju hokejowym zwyciężyli Szwedzi. Klasyfikację medalową wygrała Rosja — 23 medale (11 złotych, 8 srebrnych i 4 brązowe), przed Norwegią — 26 medali (10 złotych, 11 srebrnych, 5 brązowych) i Niemcami — 24 medale (9 złotych, 7 srebrnych i 8 brązowych). Polacy – bez medalu. Najwyższe – piąte miejsce zajął J. Radke w łyżwiarskim wyścigu na 10 km. Prawa do transmisji telewizyjnej kosztowały około 350 mln dolarów
XVIII Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 7 II–22 II 1998 w Nagano. Wystartowało w nich 2176 sportowców (w tym 787 kobiet), reprezentujących 72 kraje. Nowymi dyscyplinami w olimpijskim programie były hokej na lodzie kobiet i curling (dyscyplina pokazowa już w 1924 r.). Kolejne tytuły mistrza olimpijskiego wywalczył największy bohater igrzysk, Norweg B. Dählie, który do olimpijskiej kolekcji dołączył 3 medale złote i 1 srebrny, stając się w ten sposób najbardziej utytułowanym sportowcem w historii zimowych igrzysk (12 medali, w tym 8 złotych). Rosjanka Ł. Łazutina stawała na podium we wszystkich konkurencjach biegowych, zdobywając 3 złote medale, 1 srebrny i 1 brązowy. Najmłodszą mistrzynią olimpijską została piętnastoletnia amerykańska łyżwiarka figurowa T. Lipinski, która wygrała w rywalizacji solistek. Mistrzami olimpijskimi — po raz pierwszy w historii zostali Czesi. Po raz pierwszy rozegrano turniej hokejowy kobiet — wygrały Amerykanki. W klasyfikacji końcowej igrzysk zwyciężyli Niemcy — 29 medali (12 złotych, 9 srebrnych i 8 brązowych). Drugie miejsce wywalczyła Norwegia — 25 medali (10 złotych, 10 srebrnych i 5 brązowych), a trzecie Rosja — 18 medali (9 złotych, 6 srebrnych i 3 brązowe). Polacy nie zdobyli ani jednego medalu. Najlepsze piąte miejsca zajęli A. Bachleda junior w kombinacji alpejskiej oraz sztafeta biatlonistów. Prawa do transmisji telewizyjnej kosztowały ponad 513 mln dolarów.
XIX Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 8 II–24 II 2002 r. w Salt Lake City. Po przyznaniu praw do organizacji igrzysk miastu Salt Lake City wybuchły afery, dotyczące przekupstwa członków MKOl. Kilku przedstawicieli, głównie z Afryki, odeszło z MKOl. W zawodach wzięło udział 2399 sportowców (w tym 886 kobiet) reprezentujących 77 krajów. Wielki nacisk (po wydarzeniach z 11 IX 2001 r.) położono na zapewnienie bezpieczeństwa — w sumie wydatki na ten cel wyniosły ponad 300 mln dolarów. Wśród osób wnoszących flagę olimpijską na stadion podczas ceremonii otwarcia był reprezentujący Europę, laureat Pokojowej Nagrody Nobla z 1983 r., Lech Wałęsa. W programie igrzysk zadebiutowały bobsleje kobiet, a do programu powrócił skeleton. Bohaterami igrzysk byli: szwajcarski skoczek narciarski S. Ammann (2-krotny mistrz olimpijski w konkursach indywidualnych), Norweg O.E. Bjørndalen zdobył 4 złote medale wygrywając w 3 biatlonowych biegach indywidualnych oraz w sztafecie. Chorwatka J. Kostelić zdobyła 3 złote medale i 1 brązowy w narciarstwie alpejskim. Fiński dwuboista klasyczny S. Lajunen wywalczył 3 złote. A. Małysz zdobył 2 medale olimpijskie (brązowy medal na skoczni normalnej oraz srebrny na dużej skoczni) — co jest jedynym takim przypadkiem w historii występów polskich sportowców na zimowych igrzyskach. W Salt Lake City przeprowadzono 1960 kontroli antydopingowych, co zaowocowało wykryciem wielu przypadków niedozwolonego dopingu. Medal olimpijski odebrano m.in. bohaterce poprzednich igrzysk rosyjskiej biegaczce Łazutinie. Zwycięzcami turnieju hokejowego zostali Kanadyjczycy, w rywalizacji kobiet — ich rodaczki. W klasyfikacji medalowej zwyciężyła ekipa Norwegii — 25 medali (13 złotych, 5 srebrnych i 7 brązowych), wyprzedzając Niemcy — 34 medali (12 złotych, 16 srebrnych i 8 brązowych) i Stany Zjednoczone — 34 medale (10 złotych, 13 srebrnych i 11 brązowych). Za prawa do transmisji telewizyjnej do 180 krajów, zapłacono ponad 726 mln dolarów.
Jubileuszowe XX Zimowe Igrzyska Olimpijskie odbyły się w dniach 4 II–19 II 2006 r. w Turynie. Sportowe areny igrzysk były w 7miejscowościach: Turynie, Cesenie, Pragelato, Sestiere, Bardonechcia, Sauze d’Oulx i Pinerolo. Organizatorzy wybudowali 3 wioski olimpijskie w Turynie, Sestiere i Bardonechcia. Wystartowało 2508 sportowców (w tym 960 kobiet) z 80 krajów, rywalizujących w 84 konkurencjach. W wyniku nowego podziału zwiększyła się liczba rozgrywanych dyscyplin (z 7 do 15). Łyżwiarstwo podzielono na łyżwiarstwo figurowe, szybkie i short track, narciarstwo — na narciarstwo alpejskie, biegi, skoki, narciarstwo dowolne, kombinację norweską i snowboard, z saneczkarstwa wyodrębniono skeleton. Ceremonia otwarcia igrzysk odbyła się na stadionie olimpijskim w Turynie. Chorążym polskiej ekipy była snowboardzistka P. Ligocka. Igrzyska otworzył prezydent Włoch C. Ciampi. Przyrzeczenie olimpijskie w imieniu zawodników złożył alpejczyk G. Rocca, a zaszczytu zapalenie znicza olimpijskiego (mającego 57 metrów wysokości) dostąpiła biegaczka narciarska S. Belmondo.
Po 3 złote medale na turyńskich igrzyskach zdobyło tylko 2 sportowców: łyżwairz szybki (specjalista short tracku) Ahn Hyun-Soo z Korei Południowej (zdobył 3 złote medale i 1 brązowy) oraz niemiecki biatlonista M. Greis (3 złote). Tytuł mistrzów olimpijskich w hokeju zdobyli Szwedzi. Wśród kobiet zwyciężyły Kanadyjki. W klasyfikacji medalowej najlepsza była reprezentacja Niemiec — 29 medali (11 złotych, 12 srebrnych i 6 brązowych), wyprzedzając USA — 25 medali (9 złotych, 9 srebrnych i 7 brązowych) oraz Austrię — 23 medale (9 złotych, 7 srebrnych i 7 brązowych). Polska reprezentacja powróciła do kraju z 2 medalami, zajmując w końcowej kalsyfikacji igrzysk dwudzieste miejsce. Medale dla Polski wywalczyli biatlonista T. Sikora w biegu masowym na 15 km oraz J. Kowalczyk w narciarskim biegu ze startu wspólnego na 30 km. Był to najlepszy występ polskich biatlonistów i biegaczy w historii igrzysk. Po raz pierwszy w historii Polacy zdobyli też na jednych igrzyskach 2 medale w dwóch różnych dyscyplinach sportowych. W sumie na zimowych igrzyskach olimpijskich w latach 1924–2006 polscy sportowcy zdobyli 8 medali: 1 złoty, 3 srebrne i 4 brązowe. Igrzyska na żywo obejrzało ok. 1,5 mln widzów. Za prawa do transmisji telewizyjnej (których głównym właścicielem była amerykańska stacja telewizyjna NBC) zapłacono 748 mln dolarów.
Na uroczystym zakończeniu igrzysk przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego J. Rogge zaprosił wszystkich na kolejne igrzyska w 2008 r. w Kanadzie. Flagę olimpijską odebrał burmistrz Vancouver (miasta gospodarza następnych igrzysk) S. Sullivan. Tym samym jubileuszowe XX Zimowe Igrzyska Olimpijskie przeszły do historii.
Dariusz Matyja
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia