Jekaterynburg, Jekatierinbụrg, 1924–91 Swierdłowsk,
m. w Rosji, na wschodnich stokach Uralu Środkowego, nad rz. Iset' (dorzecze Obu); stolica obwodu swierdłowskiego.
Jekaterynburg
Encyklopedia PWN
założony 1723 wokół zakładów metalurgicznych; nazwa na cześć Katarzyny I; od XVIII w. siedziba władz zarządu i centrum wydobycia węgla kam. na Uralu; 1917 ognisko bolszewizmu na Syberii Zachodniej i Uralu; od V 1918 miejsce uwięzienia i zamordowania (w nocy z 16 na 17 VII) cara Mikołaja II Romanowa z rodziną i osobami towarzyszącymi; od 1924 miasto obwodowe i ośr. przemysłu ciężkiego (ważna rola w produkcji sprzętu wojsk. 1941–45) Ros. FSRR. Jeden z największych ośr. gosp. i kult.-nauk. Rosji; rozwinięty przemysł elektromaszynowy (m.in. maszyny i urządzenia górnicze i hutn., maszyny dla przemysłu chem., turbiny, obrabiarki, łożyska toczne), chem., hutn. (stal szlachetna), drzewny, materiałów budowlanych, włók., skórz., spoż.; ważny węzeł komunik.; port lotn.; 14 szkół wyższych (m.in. uniw., zał. 1920), instytuty nauk.-badawcze oraz Uralski Oddział Ros. Akad. Nauk; muzea; galeria obrazów; klasycyst. domy i budowle użyteczności publicznej (XVIII, XIX w.), sobór Aleksandra Newskiego (1. poł. XIX w.).
