Izyda

Izyda, gr. Ísis,

w staroż. Egipcie jedno z najczęściej spotykanych imion boskich, określających różne aspekty boskości, wyrażane słowami rodzaju żeńskiego;

hieroglif imienia Izydy oznaczał „tron”, „siedzibę”; przypuszczalnie Izyda była początkowo personifikacją tronu bądź pałacu króla; wg mitologii egipskiej żona Ozyrysa i matka Horusa; patronka magii; gł. ośr. kultu Izydy w Egipcie były Busiris, Iseum (Bdehbet el-Hagar) w Delcie, Abydos, Koptos i File; kult Izydy był powszechny do końca starożytności i rozprzestrzenił się w czasach cesarstwa rzym. poza Egipt; świątynia Izydy znajdowała się nawet w Rzymie; przedstawiana najczęściej jako kobieta z hieroglifem na głowie — wyobrażeniem tronu, lub (identyfikacja Izydy z Hathor) dyskiem słonecznym między krowimi rogami; często występuje w towarzystwie Neftydy; brązowe figurki Izydy z małym Horusem na kolanach uważano w średniowieczu za wyobrażenia Madonny z Dzieciątkiem.

Izyda, relief, XIV w. p.n.e. (Egipt)

File, świątynia Izydy, Egipt