Islandia. Sztuka
 
Encyklopedia PWN
Islandia. Sztuka.
Najstarsze ślady sztuki na terenie Islandii pochodzą z IX–X w. (gł. wyroby metal. zdobione plecionką) i noszą wpływy sztuki wikingów. Od przyjęcia chrześcijaństwa (ok. 1000) rozwijała się sztuka rom., następnie got., w której oprócz wpływów irl., normandzko-ang. i norw., wciąż były żywe tradycje sztuki wikingów; budowle mieszkalne i sakralne z tego okresu wznoszono przeważnie z materiałów nietrwałych, natomiast zachowały się zabytki rzeźbiarskie, gł. drewniane — reliefy i posągi rel. (np. płaskorzeźbione drzwi z Valthjófsstađur, XIII w.) oraz liczne iluminowane rękopisy (tematyka rel. i hist.); rozwijało się także rzemiosło artyst. (złotnictwo, haftowane antepedia ołtarzowe). W 2 poł. XVI–XVIII w. z powodu nie sprzyjających warunków ekon.-polit. sztuka isl. przeżywała upadek, rozwijała się jedynie sztuka lud. (snycerstwo, tkactwo). W 2 poł. XVIII w. zaczęły powstawać miasta; pierwsze budowle kam. były wznoszone gł. przez architektów duńskich (katedra w Hólar). Rozwój sztuki isl. rozpoczął się od XIX w. i wiązał się z tendencją do stworzenia sztuki nar.; w malarstwie gł. jej przedstawicielami byli S. Gudmundsson (portrety) oraz pejzażyści: T.B. Thorláksson, A. Jonsson, J. Stefánsson, J.S. Kjarval; tematykę fantastyczną podejmował G. Thorsteinsson, a rodzajową — G. Schweiving; niezależnie od nurtu realist. rozwijał się też nurt surrealist. i abstrakc.; architektura rozwijała się od poł. XIX w. (początkowo gł. mieszkalna). Na przeł. XIX i XX w. zaznaczał się wpływ duńskiego modernizmu (R. Ólafsson), a w 1 poł. XX w. funkcjonalizmu (G. Samuelsson). Rzeźbę reprezentują m.in. E. Jónsson, S. Ólafsson. Charakterystycznymi działami w isl. twórczości lud. są: rzeźba (gł. w drewnie), haft i roboty na drutach.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Reykjavík, Hallgrimskirkja, 1940–74fot. M. Rychlicka/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia