Grodzisk Mazowiecki

rys. Z. Kwiatkiewicz/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN

Grodzisk Mazowiecki,

miasto powiatowe w województwie mazowieckim, na Równinie Łowicko-Błońskiej.

Ludność miasta: ogółem — 31,8 tys. mieszkańców (2019)

Gęstość zaludnienia: 2 444,8 os/km² (2019)

Powierzchnia: 13 km²

Współrzędne geograficzne: długość geograficzna: 20°38′E, szerokość geograficzna: 52°07′N

Prawa miejskie: nadanie praw — 1522, utrata — 1870; nadanie praw — 1919

Oficjalne strony WWW: www.grodzisk.pl

wczesnośredniow. grodzisko; w XII w. wieś; wzmiankowany w poł. XIV w.; prawa miejskie 1522–1870 i od 1919; w XVI w. ośr. handl.; zniszczony w 2. poł. XVII w.; od 1795 w zaborze pruskim, od 1807 w Księstwie Warsz., od 1815 w Królestwie Pol.; od 1846 połączenie kol.; 1866–1975 i od 1999 siedziba powiatu; w końcu XIX w. rozwój przemysłu; podczas okupacji niem. 1940–41 getto (ok. 6 tys. osób wywiezionych do getta warsz.), VIII–X 1944 obóz przejściowy dla ok. 4 tys. osób ewakuowanych z Warszawy (wywiezionych następnie do Pruszkowa); rejon działań AK. Przemysł: maszyn., farm., metal. i elektrotechniczny, ponadto drzewny, papierniczy, poligraficzny, materiałów budowlanych, spoż.; końcowa stacja Warsz. Kolei Dojazdowej; barok.-klasycyst. dwór w Jordanowicach (XVIII w., przebudowany), wewnątrz polichromia z 1782 (J.B. Plersch).