Gauteng

Gauteng, 1994–95 Pretoria-Witwatersrand-Vereeniging,

prow. w RPA, utworzona 1994 w południowo-zachodniej części prow. Transwal;

pow. 17,0 tys. km², 10 mln mieszk. (2008); ośrodek administracyjny Johannesburg. Obszar wyżynny (średnia wys. ponad 1000 m) na pograniczu Wysokiego Weldu i Środkowego Weldu; w obrębie Wysokiego Weldu intruzje magmowe tworzą zasobne w surowce miner. wzniesienie Witwatersrand; klimat zwrotnikowy, pośredni między suchym a wilgotnym; opady ok. 750 mm rocznie, gł. w półroczu letnim; wysokie położenie powoduje, że średnie temperatury miesięczne są stosunkowo niskie — w styczniu 20°C, w lipcu 10°C (Tshwane); naturalną roślinność tworzą stepy wysokotrawiaste (Wysoki Weld) i kserotermiczne sawanny z kolczastymi krzewami i drzewami. Stosunkowo duży (ponad 20%) udział ludności białej; wśród Afrykanów przeważają imigranci z innych prowincji RPA i krajów sąsiednich; średnia gęstość zaludnienia największa w kraju, jedna z największych w Afryce — 445 mieszk. na km² (2002); przewaga ludności miejskiej. Gauteng obejmuje najbardziej zurbanizowany i uprzemysłowiony obszar RPA z najważniejszym regionem gosp. — Witwatersrand; wytwarza ponad 50% produkcji przem. kraju; największą rolę odgrywa hutnictwo żelaza i metali nieżel., przemysł maszyn. (m.in. maszyny górnicze) i środków transportu (w tym wagony kol., samochody — montaż), chem., cementowy; ponadto dobrze rozwinięty przemysł elektrotechniczny, włók., spoż., tytoniowy, szklarski, poligraficzny, skórz.; produkcja diamentów syntet.; szlifiernie diamentów (Johannesburg); największe ośr. przem.: Johannesburg, Tshwane, Vanderbijlpark, Krugersdorp, Vereeniging, Germiston, Benoni, Springs; znaczna część produkcji przem. przeznaczona na eksport (wywóz liniami kol. gł. do portu w Durbanie i Richard’s Bay). W górnictwie największe znaczenie ma wydobycie rud uranu, złota i diamentów oraz węgla kam.; produkcja energii elektr. gł. w elektrowniach cieplnych. W rolnictwie dominuje uprawa zbóż (gł. kukurydzy), warzyw, drzew owocowych oraz hodowla bydła mlecznego. Sieć komunik. dobrze rozwinięta, gł. węzły komunik.: Johannesburg (największy międzynarodowy port lotniczy kraju) i Tshwane.