Dobrowolski Antoni Bolesław, ur. 6 VI 1872, Dworszowice Kościelne k. Radomska, zm. 27 IV 1954, Warszawa,
geofizyk, podróżnik polarny, pedagog;
Dobrowolski Antoni Bolesław
Encyklopedia PWN
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
w młodości członek II Proletariatu; 1927–38 profesor pedagogiki na Wolnej Wszechnicy Polskiej w Warszawie i 1946–54 na Uniwersytecie Warszawskim; wicedyrektor i dyrektor Państwowego Instytutu Meteorologicznego (1924–29); od 1928 członek TNW, od 1952 członek PAN. W 1897–99 brał udział w belgijskiej wyprawie antarktycznej na statku Belgica. Założyciel Towarzystwa Geofizyków (1929); z jego inicjatywy powstały m.in.: Obserwatorium Sejsmologiczne w Warszawie, Obserwatorium Morskiego w Gdyni i Obserwatorium Aerologiczne w Legionowie; przyczynił się do wzięcia przez Polskę udziału w pracach II Roku Polarnego (1932–33) i założenia stacji naukowej na Wyspie Niedźwiedziej. Prace Dobrowolskiego w dziedzinie geofizyki są głównie poświęcone fizyce lodu, chmurom, zjawisku halo. Jako pedagog Dobrowolski głosił idee radykalnego przeobrażenia systemu oświaty i nauczania; domagał się powszechnej, 10-letniej szkoły ogólnokształcącej oraz reformy szkolnictwa wyższego, prowadzącej do wyselekcjonowania jednostek uzdolnionych do pracy naukowej; Wyprawy polarne (1914), Historia naturalna lodu (1923), Zagadnienie szkoły powszechnej jako zasadnicze zagadnienie naszej cywilizacji (1932), Mój życiorys naukowy (1958), Pisma pedagogiczne (t. 1–3 1958–64). Imieniem D. nazwano polską stację polarną na Antarktydzie (1959), a także wyspę i lodowiec w Antarktyce oraz lodowiec na Spitsbergenie (Dobrowolskibreen).
