Djaus

Djaus

[sanskr. dyaus ‘niebo’],

mit. ind. bóg nieba;

D. należał do najważniejszych postaci panteonu indoeur., jednak w Indiach, już w epoce wedyjskiej (wedyzm), stał się postacią drugorzędną, ustępującą znaczeniem bóstwom czysto indyjskim (Indra, Agni); w literaturze wedyjskiej D., uważany za uosobienie męskiego pierwiastka zapładniającego (i wyobrażany np. w postaci byka lub źrebca, którego nasieniem jest deszcz), bardzo rzadko pojawia się samodzielnie, przeważnie jako Djaus Pitar [‘ojciec niebo’]; natomiast dość często wymienia się go wraz z małżonką Prythiwi [‘boginią ziemią’] w boskiej parze rodzicielskiej, gł. w założeniu dualnym Djawaprythiwi [‘niebo i ziemia’]; mit kosmogoniczny o spłodzeniu istot (bogów i ludzi) przez tę parę zachował się tylko w postaci szczątkowej.

Bibliografia

M. Jakimowicz-Shah, A. Jakimowicz Mitologia indyjska, Warszawa 1982;

J. Gonda Die Religionen Indiens, Stuttgart 1960;

A.B. Kieth The Religion and Philosophy of the Veda and Upanishads, Delhi–Patna–Varanasi 1970.