Czukotka
 
Encyklopedia PWN
Czukotka, Czukocki Okręg Autonomiczny, ros. Czukọtskij awtonọmnyj ọkrug,
jednostka adm. Federacji Ros.;
pow. 737,7 tys. km2, 51 tys. mieszk. (2010, wobec 157 tys. — 1989), gł. Rosjanie, Czukcze, Eskimosi; stol. Anadyr. Przeważają wyżyny i góry (do 1843 m); klimat subpolarny; gł. rz. Anadyr; liczne jeziora; na całym obszarze występuje wieczna marzłoć; na północy pustynia arktyczna i tundra, przechodząca ku południowi w lasotundrę. Wydobycie złota, rud cyny, rtęci, wolframu, węgla kam. i brunatnego; Bilibińska Elektrownia Jądr.; rozwinięta hodowla reniferów, rybołówstwo, myślistwo; transport gł. lotn., drogowy i morski.
Historia. Terytorium obecnej Cz. zasiedlone od paleolitu przez przodków Czukczów i Eskimosów (z Płw. Czukockiego), którzy do pocz. XX w. żyli w ustroju rodowym, z patriarchalną gospodarką; Daleka Północna wraz z Syberią penetrowana przez Rosję od XVI w.; w XVIII w. w składzie Imperium Ros. (ros. osada Anadyr), choć Czukcze uporczywie walczyli z władzą ros. (ekspedycje wojsk.) przez całe stulecie; 1923 ustanowiona władza bolszewicka — kolektywizacja i uprzemysłowienie, a Czukotka, tak jak i cały obwód magadański, zamieniony w rejon łagrów; 1930 z rejonów (powiatów) anadyrskiego i czukockiego Kraju Dalekowschodniego i części Jakuckiej ASRR utworzono Czukocki Obwód Nar. (od 1977 — Autonomiczny); po próbach osiągnięcia suwerenności 1991, Czukotka w Federacji Ros. (układ z III 1992).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia