Choiseul Étienne François

Choiseul

[sz^uazọ̈l]

Étienne François de , hrabia, następnie książę de Stainville (od 1757), ur. 28 VI 1719, Nancy, zm. 8 V 1785, Paryż,

fr. mąż stanu, generał.

1758–61 min. spraw zagr. Ludwika XV, prowadził politykę tzw. odwrócenia sojuszów (proaustr., antypruski i antyang.); 1761 zawarł tzw. pakt rodzinny (przymierze między wszystkimi Burbonami panującymi w Europie); 1761–66 min. marynarki, 1761–70 min. wojny; 1766–70 ponownie min. spraw zagr., prowadził politykę antyros. (m.in. popierał konfederację barską przeciw Rosji) i antyang.; 1766 (po śmierci Stanisława Leszczyńskiego) przyłączył do Francji Lotaryngię, a 1768 — Korsykę; 1770, zwalczany przez panią du Barry, popadł w niełaskę; Choiseul otaczał opieką encyklopedystów, spowodował wygnanie jezuitów z Francji 1765; autor Mémoires (1790).