Chodkiewiczowie

Chodkiewiczowie,

ród magnacki herbu Kościesza, którego protoplastą był Chodko (Fiodor) Juriewicz pochodzący od ruskich bojarów osiadłych na Kijowszczyźnie.

Jego syn, Iwan (Iwaszka), zm. 1484, wojewoda kijowski, odgrywał dużą rolę w życiu polit. Litwy. Syn Iwana, Aleksander, zm. 1549, wojewoda nowogródzki, osiadł na północnym wschodzie Litwy komasując wielkie majątki, dzięki którym okres życia kolejnych 3 pokoleń był kulminacją potęgi rodu. Synowie Aleksandra stali się założycielami 3 linii: 1) Hrehory (Grzegorz), ur. ok. 1500, zm. 1572 lub 1573, kasztelan wileński i hetman wielki litew., bliski współpracownik Zygmunta II Augusta, na Brzostowicy (linia szybko wygasła); 2) Hieronim, ur. ok. 1500, zm. 1561, starosta żmudzki, kasztelan wileński, na Bychowie, Szkłowie i Myszy; 3) Jerzy, zm. 1569, kasztelan trocki, na Supraślu; Hieronim, jako pierwszy w rodzie porzucił prawosławie, przyjmując kalwinizm. Jego syn, Jan, ur. ok. 1537, zm. 1579, marszałek wielki litew., uczestnik rokowań przed unią lubelską, otrzymał 1568 od Zygmunta II Augusta tytuł hrabiego. Jego synami byli: Aleksander, ur. 1560, zm.1626, wojewoda trocki, i najsłynniejszy z Ch. — Jan Karol, ur. 1560, zm. 1621, hetman wielki litew., ostatni z linii. W linii 3. (istniejącej do dziś) odznaczył się syn Jerzego, Hieronim, ur. 1560, zm. 1617, kasztelan wileński. Jego syn, Krzysztof, zm. 1652, wojewoda wileński, wpływowy magnat litewski. Kolejne pokolenia nie odegrały większej roli polit.; w tym czasie spadło znaczenie i zamożność rodu; dopiero praprawnuk Hieronima, Jan Mikołaj, ur. 1738, zm. 1781, starosta żmudzki, dzięki spadkowi po J.F. Sapieże (Młynów na Wołyniu, Czarnobyl na Ukrainie) podźwignął ród; jego synem był Aleksander Franciszek Chodkiewicz.