Chlebnikow Wielimir (Wiktor) W., ur. 9 XI 1885, Tundutowo lub Małyje Dierbiety, zm. 28 VI 1922, Santałowo (gubernia nowogrodzka),
ros. poeta i myśliciel;
Chlebnikow Wielimir (Wiktor) W.
Encyklopedia PWN
znany w świecie przedstawiciel awangardy lit. XX w.; współtwórca i czołowy teoretyk kubofuturyzmu (futuryzm) w literaturze ros.; wraz z D. Burlukiem, W. Majakowskim i in. wydał manifesty tego kierunku: Sadok sudiej (1910), Poszczoczina obszestwiennomu wkusu (1912), Słowo kak takowoje (1913); opracował własną teorię języka poet., autonomicznego i „pozarozumowego”; głosił kult pierwotności (m.in. poemat Szaman i Wenera 1912, pol. przekład w „Literaturze na Świecie” 1984 nr 2), łącząc go z antyracjonalizmem (m.in. poemat Żuraw 1910, przekł. pol. 1982); w metaopowieści Zangezi (1922, przekł. pol. 1982), stanowiącej swoistą profetyczną „księgę losów”, oraz w pracach mat.-hist. Doski sud’by (1923) przedstawił historiozoficzną utopię; z fascynacją Azją związany jest m.in. poemat liryczno-epicki Azy iz uzy (powstał 1920); problematyce rewolucji październikowej poświęcił cykl monumentalnych poematów, m.in. Obysk (1921), Nocz pieried Sowietami (1921); dramaty poet., zbiory wierszy lirycznych; pol. przekłady w antologiach: Dwa wieki poezji rosyjskiej (1954), Stu trzydziestu poetów (1957), pol. wybory: Poezje (1963), Włamanie do wszechświata (1972), Poezje wybrane (1982).
