Bukoleon,
dzielnica Konstantynopola (ob. Stambuł) położona nad brzegiem morza Marmara;
Bukoleon
Encyklopedia PWN
nazwę wzięła od stojących tam ogromnych posągów byka i lwa; do X w. obejmowała plażę przed Wielkim Pałacem, port i 3 pałace; 2 z nich zbudował ces. Teodozjusz II (tzw. pałac Leona Makellosa, będący właściwie małą willą, i tzw. Dom Justyniana), 3. zaś Hormisdas, książę perski, a odrestaurował je ces. Justynian I Wielki; od XI w. nazwę B. nadano także kompleksowi Wielkiego Pałacu; jego budowę rozpoczął ces. Konstantyn Wielki, następnie wielokrotnie rozbudowywany i przebudowywany; do zespołu pałacowego prowadziło kilka bram; centralne wejście wiodło przez Chalke — monumentalny westybul, za którym wznosił się pałac Magnaura, a za nim pomieszczenie dla gwardii pałacowej; obok stał pałac Dafne ze słynnymi salami: Augusteus (od VI w. sala tronowa, potem koronowano tu cesarzowe), sala Dziewiętnastu Lóż (odbywały się tu wielkie bankiety), Konsistorium (sala posiedzeń zwoływanych przez cesarza); dalej stał Święty Pałac z komnatami cesarza; obok znajdowały się szatnia cesarska, skarbiec i komnata Porfirowa (sala porodowa cesarzowych); do Wielkiego Pałacu należało jeszcze wiele budowli i pawilonów, z których ważniejsze to: Sigma, Oktagon, Trikoncha, Pentakubikulum, galerie, portyki i stadion (Tzykanisterion), gdzie cesarze grali w polo; w obrębie Wielkiego Pałacu było kilka kościołów (m.in. Św. Szczepana, Św. Demetriusza, Św.Św. Piotra i Pawła) i kaplic; za dyn. Komnenów Wielki Pałac opustoszał; stał się ponownie rezydencją cesarzy za panowania łac., ale za dyn. Paleologów został opuszczony i jakiś czas służył jako więzienie; w połowie XV w. był już tylko imponującą ruiną.
Waldemar Ceran
