Błoński Jan, ur. 15 I 1931, Warszawa, zm. 10 II 2009, Kraków,
historyk literatury, krytyk literacki, eseista;
Błoński Jan
Encyklopedia PWN
współzałożyciel i 1972–74 redaktor dwumies. „Teksty”; od 1981 profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego; od 1990 czł. PAU; jeden z najwybitniejszych pol. krytyków lit. ostatniego półwiecza, kontynuator (po K. Wyce i J. Kwiatkowskim) krak. szkoły krytyki, skupiającej się gł. na analizie psychol., egzystencjalnych, duchowych i rel. aspektach literatury; szkice i eseje o współcz. literaturze pol. i życiu lit., m.in. Poeci i inni (1956), Zmiana warty (1961) — głośna polemika z modelem literatury tzw. pokolenia „Współczesności”, Odmarsz (1978), Romans z tekstem (1981), Forma, śmiech i rzeczy ostateczne. Studia o Gombrowiczu (1994), Wszystkie sztuki Sławomira Mrożka (1995), Od Stasia do Witkacego (1997), Miłosz jak świat (1998); refleksja nad wartościotwórczą rolą krytyki lit. i literatury, zwłaszcza jako świadectwa doświadczeń metafizycznych (zbiór szkiców i esejów Kilka myśli co nie nowe 1985); esej o twórczości M. Prousta Widzieć jasno w zachwyceniu (1965), monografia Mikołaj Sęp Szarzyński a początki polskiego baroku (1967 — 1968 Nagroda Fundacji im. Kościelskich w Genewie).
