Aralskie, Jezioro
 
Encyklopedia PWN
Aralskie, Jezioro, kazachskie Arał tengyzy, Aral teņìzì, ros. Aralskoje morie, Aral'skoe more, uzb. Orol dengizi,
bezodpływowe, słone jezioro w Azji, w Kazachstanie i Uzbekistanie (Karakałpacja), na Niz. Turańskiej;
Państwo: Uzbekistan, Kazachstan
Położenie geograficzne: na Niz. Turańskiej
Typ jeziora: wg genezy — tektoniczne, reliktowe; wg relacji z rzekami — bezodpływowe; wg okresowości — stałe; wg zasolenia — słone
Powierzchnia akwenu: 17 tys. km2 (malejąca powierzchnia jeziora)
przeważające głęb. 10–15 m, maks. — 54,5 m; ponad 300 wysp; pojemność J.A. zmniejszyła się z 1064 km3 do 399 km3; od pocz. lat 60. poziom obniżył się o 13 m (pow. zmniejszyła się o 75%) w związku z intensywnym wyzyskiwaniem do nawadniania uchodzących do Jeziora Aralskiego rzek; obecnie wody Syr-darii i okresowo Amu-darii nie dopływają do jeziora. Region J.A. dotknęła katastrofa ekol.; zasolenie wzrosło do 24 ‰; wyginęły ryby; porty i wsie rybackie leżą kilkadziesiąt km od linii brzegowej; zależnie od siły wiatru słony pył jest przenoszony na odległość 500 km i więcej, zagrażając leżącym wśród pustyni oazom; 1993 Kazachstan, Uzbekistan, Turkmenistan, Kirgistan i Tadżykistan zał. Fundusz Ratowania Jeziora Aralskiego (program oprac. pod egidą Banku Świat.).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia