Tanzania. Warunki naturalne

Tanzania. Warunki naturalne.

Większą część pow. Tanzanii zajmuje rozległy płaskowyż Uniamwezi (wys. 900–1500 m), rozcięty rowami tektonicznymi, należącymi do systemu Wielkich Rowów Afrykańskich; środkową część przecina z północy na południe Wieki Rów Wschodni, wzdłuż zachodniej granicy biegnie Wielki Rów Zachodni; w obrębie rowów wznoszą się wysokie masywy górskie, przeważnie wulk.: Kilimandżaro (5895 m, najwyższy w Afryce) i Meru (4565 m) na północnym wschodzie, Rungwe (2960 m) na południowym zachodzie; wzdłuż O. Indyjskiego ciągnie się pas nizin (szer. 16–100 km) zwężający się ku północy; u wybrzeży miejscami rafy koralowe; wyspy nizinne, zbud. z wapieni koralowych. Klimat podrównikowy, na wybrzeżu, wyspach i w wyższych piętrach gór — wilgotny, na płaskowyżu — suchy; średnia roczna suma opadów od 500–600 mm w części wewn., 900–1400 mm na wybrzeżu, do 1500–2000 mm na północno-zachodnich i wschodnich zboczach gór; w północnej części 2 maksima opadów (marzec–maj i listopad–grudzień), na pozostałym obszarze pora deszczowa od listopada do kwietnia, maja; częste burze (częstość burz większa w głębi kraju); średnia temperatura miesięczna na wybrzeżu od 24°C w lipcu, sierpniu do 28°C w lutym; na płaskowyżu i w górach chłodniej i większa roczna amplituda temperatury, na wys. 1200–1300 m średnia temperatura w najcieplejszym miesiącu (na północy — luty, w centrum — październik) 22–25°C, w najchłodniejszym (czerwiec, lipiec) 17–22°C. W masywie Kilimandżaro występuje granica wiecznego śniegu na wys. 5300–5750 m. Rzeki przeważnie krótkie, bystre o dużych wahaniach stanów wód, uchodzą do O. Indyjskiego (m.in. Pangani, Rufidżi, Ruvuma na granicy z Mozambikiem) oraz do jezior; największe jeziora na granicach Tanzanii, na zachodniej — Tanganika, Niasa, na północnej — Jez. Wiktorii; inne większe jeziora (przeważnie słone): Rukua, Ejasi, Natron, Manyara; miejscami (zwłaszcza na zachodzie) obszary bagienne. Dominującą formacją roślinną są sawanny; w dolinach rzek skrawki lasów wiecznie zielonych, na wybrzeżu namorzyny (mangrowe); na południu i zachodzie widne lasy zrzucające liście w porze suchej (miombo); w górach do wys. 2900 m lasy wiecznie zielone, do wys. 4000 m subalpejskie zarośla, powyżej — osobliwa roślinność afroalp. z udziałem olbrzymich starców (Senecio). Na obszarze Tanzanii znajdują się liczne rezerwaty (m.in. Selous) i parki nar. (gł. faunistyczne), największy Serengeti wpisany na Listę Świat. Dziedzictwa Kult. i Przyr. UNESCO. Ochronie podlega 40% pow. kraju.