Cypr. Gospodarka

Cypr. Gospodarka.

Jeden z najszybciej rozwijających się krajów na Bliskim Wschodzie, z dużym udziałem usług (54,4% zatrudnionych, 77,8% PKB — 2007), zwłaszcza turystyki, handlu, bankowości oraz transportu (rejestracja statków obcych bander); Produkt krajowy brutto wg parytetu siły nabywczej na 1 mieszkańca wynosił 27,1 tys. dolarów USA (w części greckiej) i 7,1 tys. dolarów USA — w części tureckiej (2007). W Republice Cypryjskiej w rolnictwie pracuje 7,4% zawodowo czynnych, w przemyśle i budownictwie 38,2%; bezrobocie 4% (w części tureckiej 5,6%), okresowo występuje brak rąk do pracy. W części tureckiej struktura zawodowa jest zbliżona do tradycyjnej (14,5% zatrudnionych w rolnictwie). W 2007 wzrost PKB w Republice Cypryjskiej wyniósł 3,9%, w części tureckiej — 10,6%.

Przemysł.

W przemyśle pracuje ok. 20% ludności zawodowo czynnej, gł. w małych zakładach przem.; z licznych kopalin miner. wydobywa się (przy dużym udziale kapitału bryt.) rudy chromu, miedzi, piryty oraz azbest, a także marmury i gips; przemysł energ. i paliwowy przetwarza importowaną ropę naft., dowożoną do portu i rafinerii w Larnace (ok. 1 mln t rocznie); dobrze rozwinięty przemysł rolno-spoż. (wina, przetwory owocowe, wyroby tytoniowe) oraz tekstylny, obuwn. i cementowy; gł. ośr. przemysłu: Nikozja, Limassol, Famagusta. Energii elektrycznej (4,0 mld kW·h, 2003) dostarczają elektrownie cieplne opalane ropą naftową.

Rolnictwo.

Użytki rolne zajmują ok. 17% pow. Cypru, w tym grunty orne i sady ok. 47%; uprawa roślin w dużym stopniu jest zależna od sztucznego nawadniania (połowa wszystkich upraw jest sztucznie nawadniana); w produkcji roln. dominuje sadownictwo: winorośl, drzewa cytrusowe, orzechowe, migdałowe, figowe, oliwka; uprawia się również jęczmień, pszenicę, ziemniaki i warzywa oraz bawełnę; przyzagrodowa hodowla bydła, świń i mułów, na górskich pastwiskach — owiec i kóz.

Turystyka.

Dobrze rozwinięta baza turystyczna, na wybrzeżu gęsta sieć hoteli i kąpielisk mor.; rocznie przybywa na Cypr ponad 2,0 mln turystów, gł. z Europy Zachodniej i Bliskiego Wschodu. Wpływy z turystyki 2,0 mld dol. USA (2003). W części tur. turystyka rozwija się powoli; 1995 Rep. Turecką Cypru Pn. odwiedziło 386 tys. osób a wpływy osiągnęły 173 mln dol. USA.

Transport i łączność.

Znaczne dochody Cypr uzyskuje z usług bankowych i rejestracji statków handl.; Cypr jest jednym z krajów tzw. taniej bandery (większość jednostek pochodzi w rzeczywistości z 34 krajów, najwięcej z grecji i Niemiec) — nośność floty handl. 30,2 mln DWT (2005). W przewozach gł. rolę odgrywa transport samochodowy (dł. dróg 14,5 tys., z czego 2,4 tys. w tur. części wyspy, 2005), mor. i lotn.; porty mor.: Famagusta, Larnaka, Limassol; międzynar. porty lotn. w Nikozji (od 1974 nieczynny), Pafos i Larnace.

Handel zagraniczny.

Cypr ma ujemny bilans wymiany handl. (eksport 1,2 mld dol. USA, 2005, część tur. 69 mln dol. USA; import 5,6 mld dol. USA, część tur. 415 mln dol. USA). Eksport obejmuje wyroby przemysłu lekkiego (gł. odzież), owoce, wina, wyroby tytoniowe, surowce miner., import — maszyny i urządzenia, sprzęt transportowy, ropę naft., pszenicę; gł. partnerzy handl.: W. Brytania, Grecja, Włochy, Niemcy.