futuryzm
 
Encyklopedia PWN
futuryzm
[łac. futurus ‘przyszły’],
awangardowy kierunek literacko-artystyczny o skrajnej orientacji antytradycjonalistycznej (awangarda), występujący z hasłami tworzenia nowych form sztuki i nowego stylu życia, zgodnego z rytmem przemian XX-wiecznej cywilizacji.
Rozwijał się głównie we Włoszech (przywódca i teoretyk F.T. Marinetti Manifeste du futurisme 1909, także P. Buzi, C. Govoni i in.) i w Rosji; głównym założeniem futuryzmu była idea anarchicznego buntu przeciw ustalonym normom życia społecznego, wszelkim tradycjom kulturalnym i artystycznym, przy jednoczesnej apoteozie nowoczesnej cywilizacji urbanistyczno-technicznej, fascynacji techniką, dynamizmem, wielkomiejskim życiem; nawiązywał do nietzscheanizmu, gloryfikując postawę ekspansywną, siłę, walkę, prowokacyjny i burzycielski nastrój. Futuryzm narodził się z protestu przeciwko mieszczańskim formom życia; jego konsekwencje polityczne były krańcowo różne: od powiązań z faszyzmem (Marinetti Futurismo e fascismo 1924) do związków z lewicą komunistyczną.
zgłoś uwagę
Ilustracje
Malewicz Kazimierz, Anglik w Moskwie, 1914 — Stedelijk Museum, Amsterdamfot. J. Kilian/Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Boccioni Umberto, Poziome masy, 1912 — Kolekcja Toninelli, Mediolan
fot. Archiwum Ilustracji WN PWN SA © Wydawnictwo Naukowe PWN
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia