zorza polarna
 
Encyklopedia PWN
zorza polarna,
świecenie atmosfery ziemskiej wywołane bombardowaniem atmosfery przez cząstki wiatru słonecznego (głównie elektrony, protony, cząstki α) i jony pochodzące z jonosfery, pochwycone na krótko przez ziemskie pole magnetyczne w magnetosferze, gdzie ich energia ulega zwiększeniu;
najczęściej występuje w odległości 20–25° od bieguna geomagnetycznego Ziemi (północnego lub południowego). Zorze polarne mają bardzo różnorodne formy; najczęściej są to świecące barwne łuki, smugi albo pasma (wstęgi), jednorodne lub o strukturze promienistej, o wyglądzie draperii, zasłon, koron itp.; zarówno położenie zorzy polarnej na niebie, jak i zabarwienie oraz natężenie świecenia ulegają ciągłym, często bardzo szybkim zmianom. Zorze polarne pojawiają się na wysokości 65–140 km, zwykle jednak ich dolna granica leży na wysokości ok. 100 km, a rozciągłość pionowa wynosi 100–200 km (niekiedy dochodzi do 1000 km). Zorze polarne powstają w wyniku oddziaływania z atmosferą ziemską schwytanych przez ziemskie pole magnetyczne prędkich elektronów i protonów emitowanych przez Słońce; atomy i cząsteczki (głównie tlenu i azotu) w górnych warstwach atmosfery, wzbudzone wskutek bombardowania ich przez prędkie cząstki, emitują promieniowanie o charakterystycznym dla nich widmie. Istnieje związek między występowaniem zorzy polarnej a aktywnością Słońca i aktywnością geomagnetyczną. Zorzy polarnej towarzyszą również zaburzenia jonosferyczne; silna jonizacja podczas występowania zorzy polarnej powoduje zaburzenia w rozchodzeniu się fal radiowych.
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia