Ziemie Odzyskane
 
Encyklopedia PWN
Ziemie Odzyskane, Ziemie Zachodnie i Północne, Ziemie Nowe, Ziemie Uzyskane,
terytoria należące uprzednio do Niemiec (Śląsk, część Pomorza Zachodniego i Brandenburgii po linię Odry i Nysy Łużyckiej oraz południowa część Prus Wschodnich) i Wolnego Miasta Gdańska, włączone do Polski w wyniku postanowień konferencji w Poczdamie VII–VIII 1945;
pow. 102 855 km2; termin „Ziemie Odzyskane” został upowszechniony przez władze komunist. w 2. poł. lat 40. na potwierdzenie tezy o odzyskaniu przez Polskę prastarych ziem słow. (piastowskich), które w sposób nieprawny zostały w drodze wielowiekowego podboju zagarnięte przez Niemców, a następnie podstępnie zgermanizowane. Administrację pol. na Z.O. tworzono od III 1945; w wyniku działań wojennych i dewastacji przez Armię Czerwoną zniszczeniu uległo 40% zabudowań w miastach i 28% na wsi; dewastacja trwała także w początkowym okresie administracji pol. na skutek wywózki majątku ruchomego do ZSRR przez Armię Czerwoną oraz masowej grabieży (tzw. szabru). W XI 1945–I 1949 administrację Z.O. sprawowało Ministerstwo Ziem Odzyskanych. Podczas działań wojennych uciekło lub zostało ewakuowanych z Z.O. ok. 5 mln Niemców, 1945–50 wysiedlono ok. 3,5–4 mln Niemców, na ich miejsce osiedliło się 1945–48 ok. 4,8 mln Polaków, ponadto pozostał na Z.O. (gł. Górny Śląsk, Warmia i Mazury) ok. 1 mln ludności autochtonicznej. W 1949 ludność Z.O. składała się w 48% z przesiedleńców z innych regionów Polski, 27,7% — z repatriantów z ZSRR, 19,7% stanowili autochtoni, a 3,8% — reemigranci z innych państw (m.in. Francja, Jugosławia). W 1950 przynależność Z.O. do Polski została uznana przez NRD, a 1970 przez RFN (ostatecznie przez Niemcy 1990).
zgłoś uwagę
Przeglądaj encyklopedię
Przeglądaj tabele i zestawienia
Przeglądaj ilustracje i multimedia