Wielki Ustiug, Wielịkij Ụstiug,
m. w północnej części eur. Rosji, w obwodzie wołogodzkim, na l. brzegu Suchony, naprzeciw jej połączenia z rz. Jug;
Wielki Ustiug
Encyklopedia PWN
—32 tys. mieszk. (2005); przemysł stoczn., spoż., drzewny, materiałów budowlanych; fabryka szczotek; port lotn.; rzemiosło artyst. (od XVIII w. znany ośr. wyrobów ze srebra oksydowanego); muzeum krajoznawcze.
Historia. Założony w XII w., jedno z najstarszych osiedli ros. na północnej eur. części Rosji; pocz. należał do Rusi Włodzimiersko-Suzdalskiej; po przyłączeniu do państwa moskiewskiego w XVI–XVII w. ważny ośrodek handl. (składy kupców ang. i hol.) i rzemieślniczy (artyst. wyroby ze złota i srebra oraz malarstwo ikon); podupadł, gdy w XVIII w. Rosja uzyskała dostęp do Morza Bałtyckiego.
Zabytki. W klasycyst. budynku z XIX w. muzeum; cerkiew Wniebowstąpienia Pańskiego (1. poł. XVII w.) z ceramiczną dekoracją elewacji; monastyry: Michaiło-Archangielski (zał. w XIII w.) z soborem (poł. XVII w.) otoczonym 2-piętrową krytą galerią, dzwonnicą, refektarzem, nadbramną cerkwią Władymirską, barok. celami mnichów (1. poł. XVIII w.); Troicko-Glediński (zał. w XII w.) z soborem Świętej Trójcy (2. poł. XVII w. z ceramiczną dekoracją elewacji i ikonostasem z XVIII w.); sobory z XVII w.: Zaśnięcia Bogurodzicy, Prokopiewski, Ioanna Ustiużskiego; cerkwie z XVII i 1. poł. XVIII w.; 2 barok. domy mieszkalne z XVIII w.; domy z poł. XIX w.
